Amerikan ordusu, Hint Okyanusu’ndaki Diego Garcia üssüne en az dört adet B-2 Spirit gizli bombardıman uçağı konuşlandırdı.
Uydu görüntülerine dayandırılan analizlere göre, bu adım ABD’nin Yemen’deki Husi hedeflerine yönelik devam eden hava saldırılarıyla bağlantılı olabilir. Ancak bölgenin İran’a da stratejik bir menzile yakın olması, konuşlandırmanın daha geniş bir caydırıcılık amacı taşıdığını gösteriyor.
ABD’nin nükleer kabiliyete sahip B-2 bombardıman uçakları, İran’ın güçlendirilmiş nükleer tesisleri gibi zorlu hedeflere saldırı düzenleme kapasitesine sahiptir.
Bu uçakların, yeraltı sığınaklarını delip hedefleri etkisiz hale getirebilen GBU-57 Massive Ordnance Penetrator bombalarını taşıyabilmesi dikkat çekiyor. Askeri uzmanlar, İran’ın geniş coğrafyaya yayılmış nükleer tesislerine yönelik olası bir operasyonun, koordineli ve uzun menzilli hassas saldırılar gerektirdiğini vurguluyor.
Bu gelişme, ABD’nin İran’a yönelik diplomatik baskılarını da artırdığı bir dönemde gerçekleşiyor.
Washington, Tahran’ın nükleer programını genişletmeye devam etmesi halinde sonuçları olacağı konusunda uyarılarda bulunurken, İran ise doğrudan müzakereleri reddederek dolaylı görüşmelere açık olduğunu belirtti.
Aynı zamanda ABD donanması, Husi hedeflerine yönelik saldırılara devam eden USS Harry S. Truman uçak gemisinin ardından USS Carl Vinson’u da bölgeye sevk etmeyi planlıyor. Bu adımlar, bölgedeki gerilimin tırmanabileceğine dair endişeleri artırıyor.
GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP) Nedir?
GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP), ABD tarafından geliştirilen ve özellikle güçlendirilmiş yeraltı hedeflerini imha etmek için tasarlanmış bir sığınak delici bombadır.
Yaklaşık 14 ton ağırlığında olan bu bomba, dünyanın en büyük konvansiyonel delici mühimmatlarından biri olarak kabul edilir. Boeing tarafından üretilmiş ve ABD Hava Kuvvetleri envanterine dahil edilmiştir.
Teknik Özellikleri
MOP, 5.8 metre uzunluğunda ve yaklaşık 80 cm çapında olup, 2.5 tonluk yüksek patlayıcılı bir savaş başlığı taşır. Çelik gövdesi sayesinde, 60 metreye kadar beton veya hardened (sertleştirilmiş) zeminlerin altına nüfuz edebilir.
Ayrıca bu mühimmat yeraltındaki hedefleri imha etmek için, gecikmeli patlama (delayed detonation) özelliğine sahiptir. Böylece, hedefin en derin noktalarına ulaştıktan sonra infilak ederek maksimum etki sağlar.
GBU-57 MOP, B-2 Spirit stratejik bombardıman uçakları tarafından taşınabilir ve hassas güdüm sistemleri sayesinde yüksek doğrulukla hedefe ulaştırılabilir.
GPS destekli güdüm sistemine sahip olan bu mühimmat, hedeflere yüksek irtifadan bırakıldığında büyük bir hız kazanarak delici etkisini artırır.
Bu bombanın geliştirilme amacı, özellikle İran ve Kuzey Kore gibi ülkelerdeki derinlemesine güçlendirilmiş nükleer tesisleri imha etmek olarak öne çıkıyor.
Geleneksel mühimmatlarla yok edilemeyecek kadar sağlam sığınaklar için tasarlanan GBU-57, askeri analizlere göre ABD’nin en etkili sığınak delici silahlarından biridir. İran’ın Fordo nükleer tesisi gibi yeraltında inşa edilen stratejik noktaları hedef almak için kullanılabileceği öngörülüyor.
Şimdiye kadar GBU-57’nin savaş koşullarında aktif olarak kullanıldığına dair doğrulanmış bir bilgi bulunmuyor. Ancak ABD, bu bombayı çeşitli tatbikatlarda ve testlerde denemiştir. Özellikle Ortadoğu ve Asya’daki gerilimlerin arttığı dönemlerde, bu silahın varlığı askeri caydırıcılık açısından önemli bir unsur olarak görülüyor.
B-2 Spirit: ABD’nin Gizli Bombardıman Uçağı
B-2 Spirit, ABD tarafından geliştirilen uzun menzilli, düşük radar görünürlüğüne sahip (stealth) stratejik bombardıman uçağıdır.
Northrop Grumman tarafından üretilen bu uçak, yüksek irtifada uçabilme, gelişmiş gizlilik teknolojisi ve konvansiyonel ya da nükleer mühimmat taşıma kapasitesi ile dikkat çeker.
ABD Hava Kuvvetleri envanterindeki en gelişmiş bombardıman uçaklarından biridir.
Tasarımı ve Gizlilik Özellikleri
B-2, uçan kanat (flying wing) tasarımına sahip olup, gövdesi ve kanatları arasında belirgin bir ayrım bulunmaz. Bu tasarım, radar kesitini minimuma indirerek uçağın düşman hava savunma sistemleri tarafından tespit edilmesini zorlaştırır.
Radar emici kaplama (RAM – Radar Absorbing Material) ve özel aerodinamik yapısı, uçağın düşman radarlarına yakalanmadan düşman bölgesine sızmasını sağlar.
Teknik Özellikleri
- Mürettebat: 2 kişi (pilot ve yardımcı pilot)
- Uzunluk: 21 metre
- Kanat Açıklığı: 52.4 metre
- Yükseklik: 5.1 metre
- Boş Ağırlık: 71 ton
- Azami Kalkış Ağırlığı: 170 ton
- Maksimum Hız: Yaklaşık 1.010 km/s (0.95 Mach)
- Menzil: 11.000 km (havadan yakıt ikmali ile neredeyse sınırsız)
- Motorlar: 4 adet General Electric F118-GE-100 turbofan motoru
- Mühimmat Kapasitesi: 18 ton
Taşıyabildiği Mühimmatlar
B-2 Spirit, hem konvansiyonel hem de nükleer mühimmat taşıyabilir.
Uçak, iç gövdesinde gizli silah bölmelerine sahiptir ve şu silahları kullanabilir:
- Nükleer Bombalar: B61, B83
- Konvansiyonel Bombalar: JDAM, GBU-31
- Sığınak Delici Bombalar: GBU-57 Massive Ordnance Penetrator (MOP)
- Seyir Füzeleri: AGM-154 JSOW, AGM-158 JASSM
Operasyonel Kullanımı ve Stratejik Önemi
B-2 Spirit, ilk olarak 1997 yılında aktif hizmete girdi ve ABD’nin en kritik hava operasyonlarında kullanıldı. Kosova (1999), Afganistan (2001), Irak (2003) ve Suriye (2017) gibi çatışmalarda yer aldı.
Yüksek menzili ve gizlilik kapasitesi, uçağın düşman hava sahasına girerek stratejik hedefleri vurmasını sağlar.
Nükleer caydırıcılık açısından da büyük bir öneme sahip olan B-2, ABD’nin nükleer üçlüsünün (nuclear triad) hava unsuru olarak görev yapıyor. Özellikle İran ve Kuzey Kore gibi ülkelerdeki güçlendirilmiş hedeflere yönelik olası saldırılarda kullanılması planlanan uçaklardan biridir.
ABD Hava Kuvvetleri envanterinde toplam 20 adet B-2 bulunuyor. Bunun yanı sıra B-21 Raider adında yeni nesil bir bombardıman uçağı geliştirilmekte olup, B-2’lerin 2030’lardan itibaren yerini alması bekleniyor.
B-2 Spirit, maliyet açısından dünyanın en pahalı savaş uçaklarından biri olarak bilinir. Birim maliyeti 2.1 milyar dolar civarındadır.
Bakım gereksinimleri yüksek olduğu için her zaman operasyonel durumda tutulması zordur. Ancak hala ABD’nin en güçlü ve sofistike bombardıman uçaklarından biri olarak görev yapıyor.
Kaynak: Jerusalem Post, Defence Post
