İçindekiler
Su-57 nedir?
Su-57, Rusya tarafından geliştirilen beşinci nesil çok amaçlı savaş uçağıdır. Sukhoi tarafından tasarlanan uçak, Rus Hava Kuvvetleri’nin en gelişmiş hava üstünlüğü ve saldırı görevlerini yerine getirebilmesi için üretilmiştir. İlk uçuşunu 29 Ocak 2010’da gerçekleştiren Su-57, resmi olarak 25 Aralık 2020’de hizmete girmiştir.
Su-57’nin temel özellikleri nelerdir?
Su-57, sahip olduğu gelişmiş aviyonikler, süper manevra kabiliyeti ve düşük radar iziyle öne çıkar. İşte dikkat çeken özellikleri:
| Özellik | Bilgi |
|---|---|
| Türü | Çok amaçlı avcı uçağı |
| Motor | Çift motorlu tasarım |
| Maliyet | 50-100 milyon $ (birim maliyet) |
| Program maliyeti | 8-10 milyar $ (tahmini) |
| Üretim sayısı | 21 (10 prototip, 11 seri üretim) |
| Hizmet süresi | 35 yıl ömür beklentisi |
Bu özellikler Su-57’yi hem hava-hava hem de hava-yer görevlerinde etkin kılmaktadır.
Su-57’nin görünmezlik teknolojisi
Su-57, Rusya’nın operasyonel hizmette kullandığı ilk görünmezlik teknolojisine sahip savaş uçağıdır. Radar kesit alanını (RCS) azaltmak için gövde kenarları özel olarak tasarlanmış, silahlar ise iç silah yuvalarında taşınmaktadır. Ayrıca radar emici malzemeler (RAM) ve kaplamalar sayesinde uçağın tespit edilme olasılığı düşürülmüştür. Motor girişleri ve fanları kısmen gizlenmiş, kokpit kanopisi radar yansımalarını azaltacak şekilde kaplanmıştır. Bu sayede Su-57, yüksek frekansta çalışan radar sistemlerine karşı daha etkili bir gizlilik sağlamaktadır.
Su-57’nin motor özellikleri
İlk üretim modellerinde kullanılan motor, NPO Saturn tarafından geliştirilen AL-41F1’dir. Bu motor:
- Kuru itki: 93.1 kN
- Art yakıcı itki: 147.1 kN
- İtki-ağırlık oranı: 10.5:1
Motorlar tam dijital kontrol sistemiyle donatılmış olup, manevra kabiliyeti artırılmıştır. Ayrıca vektörel itki kabiliyeti sayesinde uçak üç eksende üstün manevralar yapabilmektedir. Gelecekte Su-57, daha güçlü ve ekonomik “Izdeliye 30” motorlarıyla donatılacaktır. Bu yeni motor, artan itki ve yakıt verimliliği ile daha düşük bakım maliyetleri sunacaktır.
Su-57’nin silah sistemleri
Su-57, iç silah yuvaları sayesinde görünmezliğini koruyarak gelişmiş silah sistemlerini taşıyabilir. Silahlanma özellikleri şunlardır:
- Hava-hava füzeleri: Orta menzilli K-77M, kısa menzilli K-74M2
- Hava-yer mühimmatları: Kh-38M füzesi, KAB-250 ve KAB-500 güdümlü bombalar
- Gemi savar ve özel görev füzeleri: Kh-35UE ve Kh-58UShK
- Top sistemi: 30 mm’lik GSH-30-1 top
Görünmezlik gerekmeyen görevlerde ise altı harici istasyonda ek mühimmat taşınabilmektedir.
Su-57 nasıl geliştirildi?
Su-57’nin geliştirilmesi, Sovyetler Birliği’nin son dönemlerinde başlayan yeni nesil savaş uçağı arayışına dayanır. 1980’lerin sonunda başlatılan I-90 ve MFI projeleri, MiG 1.44 ve Su-47 gibi prototiplerle sonuçlandı. Ancak finansal sıkıntılar nedeniyle bu projeler iptal edildi.
2002 yılında düzenlenen yarışma sonucunda, yeni nesil savaş uçağı programı PAK FA kapsamında Sukhoi öne çıkarak geliştirme görevini üstlendi. İlk tasarım kabulü 2009 yılında yapılırken, ilk uçuş 2010’da gerçekleşti.
Su-57’nin kullanım amacı nedir?
Su-57, Rus Hava Kuvvetleri’nde Su-27 ve MiG-29’un yerini alacak şekilde tasarlanmıştır. Uçağın kullanım alanları şunlardır:
- Hava üstünlüğü sağlama
- Yer hedeflerine hassas saldırılar
- Deniz savunma görevleri
- İleri keşif ve gözetleme operasyonları
Hindistan neden projeden çekildi?
Başlangıçta Hindistan, Rusya ile birlikte 25 milyar dolarlık anlaşma çerçevesinde 250 adet Su-57 türevi uçak almayı planlamıştı. Ancak maliyetlerin artması, teknolojik şeffaflık konusundaki sorunlar ve beklentilerin karşılanmaması nedeniyle Hindistan projeden çekildiğini açıkladı.
Su-57’nin rakipleri kimlerdir?
Su-57, ABD’nin F-22 Raptor ve F-35 Lightning II uçaklarıyla doğrudan rekabet etmektedir. Ayrıca Avrupa’nın Eurofighter Typhoon ve Çin’in J-20 modeli de Su-57’nin denk karşıtları arasında gösterilmektedir.
