Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, resmi temaslarda bulunmak üzere gittiği Endonezya’da Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile bir araya geldi. Bogor Cumhurbaşkanlık Sarayı’nda gerçekleşen görüşmenin ardından iki lider, Yüksek Düzeyli Stratejik İş Birliği Konseyi’nin ilk toplantısına başkanlık etti.
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto ile yaptığı görüşmede iki ülke arasındaki stratejik ortaklığın geliştirilmesine vurgu yaparak savunma sanayisi ve ekonomik iş birliğine dair kritik anlaşmalar imzaladı.
İki Ülke Arasında Savunma Sanayisinde Ortaklık
Görüşme sonrası düzenlenen ortak basın toplantısında Endonezya Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto, “Endonezya ve Türkiye’nin yüzyıllardır devam eden köklü ilişkileri var. Osmanlı’dan bu yana süregelen bağımız güçlü bir şekilde devam ediyor.” ifadelerini kullandı.
Savunma sanayisi konusunda iki ülke arasındaki iş birliğinin daha da geliştirilmesi konusunda mutabakata varıldı. Subianto, “Endonezya ve Türkiye arasındaki savunma sanayisi iş birliği çabalarına daha fazla destek vermek istiyoruz. Roketsan, ASELSAN, HAVELSAN ve Baykar gibi önde gelen Türk savunma firmaları ile mevcut iş birliğimizi derinleştirme arzusundayız.” dedi.
Subianto ayrıca, Aralık 2024’te İstanbul’da gerçekleştirilen toplantıda Türk savunma şirketlerinin liderleriyle bir araya geldiğini hatırlatarak, “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın desteğiyle savunma sanayisi iş birliğimiz önemli ölçüde ilerleyecektir.” ifadelerini kullandı.
Savunma Sanayi İş Birliği Anlaşması
Türkiye Cumhuriyeti Savunma Sanayii Başkanlığı ile Endonezya Savunma Bakanlığı arasında “Savunma Sanayii İş birliği Anlaşması” imzalandı. Bu anlaşmaya, Cumhurbaşkanlığı Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün ve Endonezya Savunma Bakanı Sjafrie Shamsuddin imza attı.
Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün, anlaşmanın iki ülke arasındaki savunma sanayii projelerini geliştirmeyi ve uzun vadeli iş birliklerini derinleştirmeyi hedeflediğini belirterek, “Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın Endonezya ziyareti kapsamında, Savunma Sanayii Başkanımız Prof. Dr. Haluk Görgün, resmi temaslara eşlik etmiş ve Endonezya Savunma Bakanı ile savunma sanayii alanında stratejik iş birliğini içeren bir Mutabakat Zaptı imzalamıştır.” dedi
Görgün, Türkiye’nin savunma sanayii alanındaki bilgi birikimi ve yenilikçi çözümleriyle dost ve müttefik ülkelerle iş birliğini güçlendirmeye devam ettiğini vurgulayarak, “Savunma sanayii firmalarımız Aselsan, Roketsan, TAIS ve Havelsan, Endonezya’daki stratejik iş birliklerini güçlendirecek önemli anlaşmalara imza attı.” ifadelerini kullandı.
Aselsan Genel Müdürü Ahmet Akyol ise resmi X hesabından yaptığı paylaşımla ” ASELSAN ile Endonezyalı Republikorp şirketi arasında Askeri haberleşme sistemlerinin üretimi, kapasite ve yetenek geliştirilmesi üzerine ortak bir girişim şirketi kurulmasına yönelik çerçeve anlaşma imzaladık.” şeklinde duyurdu.
Öte yandan Baykar, Endonezya’nın önde gelen savunma şirketlerinden Republikorp ile önemli bir ortak girişim anlaşmasına imza attı. Bu anlaşma kapsamında, Endonezya’da insansız hava aracı (İHA) üretimi için bir fabrika kurulması planlanıyor.
JawaPos’un haberine göre; Baykar ile imzalanan anlaşma, TB3 Bayraktar ve Akinci Bayraktar insansız hava araçlarının Endonezya’da üretilmesini, montajını ve bakımını kapsıyor. Bu kapsamda, Endonezya’da toplamda 60 adet TB3 Bayraktar ve 9 adet Akinci Bayraktar platformunun yerel üretimi gerçekleştirilecek.
Yine aynı haberde Roketsan tarafından imzalanan anlaşmanın Endonezya’da çok platformlu füzelerin ve anti-gemi seyir füzelerinin yerel üretimini kapsadığı belirtildi. Ayrıca Roketsan’ın ,Endonezyalı yerel yeteneklerin geliştirilmesi için Endonezyalı mühendisler ve teknisyenler için eğitim programları da yürüteceği bilgisi haberde yer aldı
Türkiye-Endonezya İş Forumu
Türkiye ve Endonezya arasındaki ekonomik iş birliğini derinleştirmek amacıyla düzenlenen Türkiye-Endonezya İş Forumu’na, Ticaret Bakanı Ömer Bolat, Sanayi ve Teknoloji Bakanı Fatih Kacır, Tarım ve Orman Bakanı İbrahim Yumaklı, Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. Haluk Görgün, DEİK Başkanı Nail Olpak ve iki ülkeden iş insanları katıldı. Forum kapsamında, iki ülke arasındaki ticaret hacmini artırmaya yönelik iş birliği fırsatları değerlendirildi.
Forumda konuşan yetkililer, Türkiye’nin ileri teknolojiye dayalı çözümleriyle dost ve müttefik ülkelerle ortak projeler geliştirmeye devam ettiğini belirtti. Savunma sanayisinden teknolojiye, tarımdan ticarete kadar geniş bir yelpazede iş birliğinin ele alındığı forum, Türkiye ile Endonezya arasındaki stratejik ortaklığı daha da güçlendirecek adımların atılmasını sağladı.
TOGG Hediyesi ve Ekonomik Ortaklıklar
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Endonezya ziyaretinde Cumhurbaşkanı Subianto’ya Türkiye’nin yerli elektrikli otomobili TOGG’u hediye etti. Subianto, bu jestin iki ülke arasındaki dostluğun bir göstergesi olduğunu belirtti.
Görüşmede ticaret ve ekonomi alanlarındaki hedeflerin gerçekleştirilmesi konusunda mutabakata varılırken, askeri eğitim, istihbarat iş birliği, üretim ve sağlık sektöründe de yeni adımlar atılması öngörüldü.
Liderlerden Ortak Beyan
Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto’nun imzaladığı 64 maddelik ortak beyanı kamuoyuyla paylaştı.
Beyanda, iki liderin ulusal savunmanın güçlendirilmesi, savunma sanayisinde stratejik özerkliğin artırılması ve küresel istikrara katkıda bulunulması amacıyla iş birliğinin stratejik önemini vurguladığı belirtildi. Liderler, savunma sanayisinde ortak projelerin geliştirilmesi, ileri teknolojiye dayalı iş birliğinin artırılması ve iki ülkenin savunma ekosistemlerinin karşılıklı olarak desteklenmesi konularında mutabık kaldı. Bu çerçevede, Endonezya’da Türk savunma sanayisi firmaları için ortak girişimler ve temsilcilik ofisleri kurulması kararlaştırıldı.
Savunma alanındaki iş birliğinin eğitim boyutuna da vurgu yapılan beyanda, Endonezyalı öğrenci ve subayların siber güvenlik, istihbarat ve terörle mücadele gibi alanlarda Türkiye’de eğitim alması için fırsatlar yaratılacağı ifade edildi. İki ülke, insan kaynakları kapasitesinin geliştirilmesini öncelikli hedef olarak belirledi. Ayrıca, savunma iş birliğinin etkin bir şekilde uygulanmasını sağlamak için 2025 itibarıyla Dışişleri ve Savunma Bakanları düzeyinde düzenli 2+2 toplantılar yapılması konusunda uzlaşmaya varıldı.
Eğitim alanındaki ortaklıkların genişletilmesine de değinilen beyanda, Türkiye ve Endonezya’nın burs programları, ortak araştırmalar ve üniversiteler arası iş birliklerini artırma konusundaki istekliliği vurgulandı. Bilim, teknoloji, mühendislik ve tıp alanlarına odaklanılacak, ayrıca gençlik değişim programları, inceleme gezileri ve eğitim iş birlikleri teşvik edilecek. Ortaöğretimde iş birliğinin güçlendirilmesi adına okul kurulması yönündeki girişimler desteklenirken, Endonezya’nın, Türkiye’nin havacılık ve teknoloji festivali TEKNOFEST’e 2026 veya 2027 yılında ev sahipliği yapma niyetinde olduğu ifade edildi.
Filistin’e Destek ve 2050 Vizyonu
Görüşmede ayrıca Filistin konusundaki ortak tavır da ele alındı. Subianto, “Filistin konusunda iş birliğimiz devam edecek ve iki devletli çözümü desteklemeyi sürdüreceğiz.” dedi. Ayrıca Ukrayna ve Suriye konularında da Türkiye ile iş birliğinin devam edeceğini vurguladı.
Endonezya Cumhurbaşkanı Subianto, 2050 yılının Türkiye-Endonezya ortaklığının 100. yılına hazırlık için kritik bir dönüm noktası olacağını belirterek, “Bugün yapılan Yüksek Düzeyli Stratejik İş birliği Toplantısı, iki ülke ortaklığının gücünü kanıtlamaktadır.” dedi.
Kaynak: AA, JawaPos
