Çin, Tayvan çevresinde süren askeri tatbikatında gerçek mühimmat kullandığını duyurdu. Bu gelişme, bölgede tansiyonu daha da artırırken, ABD ve müttefik ülkelerden sert tepkiler geldi.
ABD Dışişleri Bakanlığı yaptığı açıklamada, Çin’in Tayvan Boğazı’ndaki askeri faaliyetlerinin “barışı tehdit eden saldırgan bir tutum” olduğunu belirtti. Açıklamada, “Çin’in Tayvan’a karşı artan baskıları yalnızca gerilimi artırmakta ve bölgenin güvenliğini tehdit etmektedir” denildi. Ayrıca, “Bu tarz provokatif eylemler, bölgedeki statükoyu zorlama çabaları olarak değerlendirilmektedir” ifadeleri yer aldı.
ABD, Tayvan Boğazı’nda barış ve istikrarın korunmasına güçlü biçimde bağlı olduğunu vurgularken, “müttefik ve ortaklarımızla yakın istişare içinde kalacağız” açıklamasında bulundu. Washington yönetimi ayrıca, Çin’in eylemlerinin Tayvan ile barışçıl çözüme dair beklentileri zayıflattığını ve diplomatik diyalog çağrılarını sekteye uğrattığını belirtti.
Tatbikat kapsamında gerçek mühimmatla atışlar yapıldı
Çin Halk Kurtuluş Ordusu (PLA), Tayvan Adası’nı çevreleyen tatbikat kapsamında Doğu Çin Denizi’nde uzun menzilli gerçek mühimmatlı atışlar gerçekleştirdi. Doğu Cephe Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, tatbikatın limanlar ve enerji tesisleri gibi stratejik hedeflere yönelik hassas saldırı simülasyonlarını kapsadığı belirtildi.
Doğu Cephe Komutanlığı Sözcüsü Albay Shi Yi, tatbikatın başarılı geçtiğini ve hedeflenen sonuçlara ulaşıldığını ifade etti. Gerçek mühimmat kullanımı, Çin’in askeri caydırıcılığını artırma yönündeki kararlılığını ortaya koyuyor.
Tayvan: 76 uçak ve 19 gemi Ada çevresinde tespit edildi
Tayvan Savunma Bakanlığı, son 24 saat içerisinde Ada çevresinde Çin’e ait 76 askeri hava aracı ve 19 savaş gemisinin tespit edildiğini açıkladı. Bakanlık, bu faaliyetleri yakından izlediklerini ve savunma kapasitelerinin teyakkuzda olduğunu ilk günden belirtmişti.
Uluslararası tepkiler büyüyor
ABD dışında Japonya, Avustralya, Birleşik Krallık ve Avrupa Birliği de Çin’in gerçek mühimmatla tatbikat yapmasına tepki gösterdi. Japonya Dışişleri Bakanlığı, Çin’in askeri faaliyetlerinin bölgede “tek taraflı statüko değişikliği girişimi” olarak görüldüğünü belirtti ve itidal çağrısında bulundu. Avustralya ise Çin’in hareketlerinin “bölgesel barışı doğrudan tehdit ettiğini” vurguladı.
Birleşik Krallık, Tayvan Boğazı’ndaki barışın korunmasının küresel ekonomi açısından da hayati önemde olduğunu belirterek Çin’i sorumlu davranmaya çağırdı. Avrupa Birliği de yaptığı açıklamada, “gerilimi artırıcı eylemlerin durdurulması ve diyaloğun teşvik edilmesi gerektiğini” kaydetti.
ABD ve müttefikleri, Çin’in Tayvan’a karşı bu tarz askeri baskılarını, statükoyu değiştirme çabası olarak değerlendiriyor. Tayvan ile savunma iş birliklerinin devam edeceği ve bölgedeki dengeyi korumaya kararlı olunduğu mesajı yinelendi.
Çin, Tayvan’ı işgal edecek
Pekin yönetimi, Tayvan’ın Çin’in ayrılmaz bir parçası olduğunu savunuyor ve “barışçıl yeniden birleşme” hedefiyle hareket ettiğini belirtiyor. Ancak bu hedef doğrultusunda güç kullanımından da çekinmeyeceğini açıkça ifade ediyor. Tayvan ise kendini bağımsız bir ülke olarak tanımlıyor.
Çin, son yıllarda ABD-Tayvan ilişkilerinin yoğunlaştığı dönemlerde Ada çevresinde benzer askeri tatbikatlar düzenliyor. 2022’de Nancy Pelosi’nin Tayvan ziyareti, 2023’te Tsai Ing-wen’in ABD temasları ve 2024’te yeni lider Lai Ching-te’nin göreve başlaması bu tatbikatlara gerekçe olarak öne çıkmıştı.
