ABD ile Venezuela askeri güç karşılaştırması

Karayipler’deki ABD deniz kuvvetlerinin, Latin Amerika yakınlarına gelen USS Gerald R. Ford uçak gemisiyle birlikte güçlenmesi, hem ABD’nin hem de Venezuela’nın daha büyük bir çatışmaya hazırlanabileceği yönünde haberlere yol açmıştı. Sonuç olarak ABD, Güney Mızrağı Operasyonu için düğmeye bastı.

ABD bu yığınağı uyuşturucu kaçakçılığıyla mücadele hedefiyle açıkladı ancak bazı uzmanlar tek amaç bu ise neden bu kadar büyük bir ateş gücüne ihtiyaç duyulduğunu sorguluyor.

Uçak gemisinin bölgeye gelişi, 1989 Panama işgalinden bu yana Güney Amerika’da görülen en büyük ABD askerî varlığı olarak değerlendiriliyor.

Uçak gemisinin yanı sıra ABD; bölgede yaklaşık 15.000 personel, bir kruvazör, muhripler, bir hava ve füze savunma komuta gemisi, amfibi çıkarma gemileri ve bir taarruz denizaltısı dahil olmak üzere onlarca savaş gemisini konuşlandırmış durumda. Ayrıca Karayipler’e odaklanmanın parçası olarak Porto Riko’ya 10 adet F-35 savaş uçağı, MQ-9A Reaper İHA ve özel maksatlı uçak konuşlandırdı.

Bu ölçekte bir ateş gücü, ABD Başkanı Donald Trump’ın ülke içinde askerî harekâta karar vermesi durumunda Venezuela’nın güvenebileceği yaşlanan Sovyet dönemi donanımının gerçeklerini de ortaya koyuyor.

Venezuela ordusu: Güçlü bir imaj fakat yaşlanan bir envanter

Venezuela’nın konvansiyonel ordusu Bolivarcı Ulusal Silahlı Kuvvetler (FANB), son 20 yılda Latin Amerika’daki komşularına kıyasla “bir üst sınıf” askeri güç olarak tanınır hale geldi.

Bu imaj büyük ölçüde Hugo Chávez döneminde yapılan Rus silah alımlarına dayanıyor. 1999’da başkan olan Chávez ki kendisi eski bir asker ve başarısız bir darbe girişiminin lideriydi, ülkenin büyük petrol gelirini orduya aktardı.

ABD’nin gayri resmî ambargosu nedeniyle Rus teknolojisine yöneldi, orduyu devlet mekanizmasına daha fazla entegre etti.

Bu süreç sonucunda Su-30 savaş uçakları, T-72 tankları, S-300, Pechora, Buk hava savunma sistemleri, Igla-S omuzdan atılan sistemler ve Kalaşnikof tüfekleri gibi Sovyet tasarımı silahlar Venezuela ordusunun temelini oluşturdu. Bu envanter, bölgedeki diğer orduların çoğunun ABD veya Avrupa sistemlerine bağımlı olması nedeniyle Venezuela’yı farklı kılıyor.

Ancak ülke 10 yılı aşkın ekonomik kriz, yüksek enflasyon, düşen petrol üretimi ve ABD yaptırımlarının etkisiyle ordu ekipmanının bakımında ve personel eğitiminde ciddi sorunlarla karşı karşıya.

Yıllar süren ekonomik çöküş nedeniyle 7,9 milyon Venezuelalı, çoğu askerlik yaşında genç, ülkeyi terk etti.

Venezuela ordusu ve milislerine genel bir bakış

IISS verilerine göre FANB’ın 123.000 aktif personeli bulunuyor:

• Kara Kuvvetleri: 63.000
• Deniz Kuvvetleri: 25.500
• Hava Kuvvetleri: 11.500
• Ulusal Muhafız: 23.000
• Yedek Kuvvetler: yaklaşık 8.000

Bunlara ek olarak, Chávez tarafından kurulan ve doğrudan başkana bağlı olan Bolivarcı Milis var. Milislerin gerçek büyüklüğü belirsiz:

• Açık kaynaklarda yaklaşık 220.000 (tahmini)
• Maduro (Ağustos açıklaması): 4,5 milyon
• Maduro (haftalar sonra ikinci açıklama): 8,2 milyon

Bu rakamlar ve eğitim kalitesi uzmanlar tarafından ciddi şekilde sorgulanıyor.

Venezuela ile ABD arasındaki temel askerî güç karşılaştırması (Global Firepower sitesinin verilerine göre)

ABD ve Venezuela Kara Kuvvetleri karşılaştırması

Venezuela'nın Kara Kuvvetleri, 63.000 askerle en büyük kuvvet. Tarihsel olarak hükümetle en yakın bağa sahip olan kuvvet olarak biliniyor.

Ülkedeki hem İçişleri Bakanı Diosdado Cabello hem de Savunma Bakanı Vladimir Padrino López eski kara subaylarıdır. Padrino hâlâ aktif bir dört yıldızlı generaldir. Orduda aşırı sayıda general ve amiralin bulunması dikkat çekiyor.

ABD Güney Komutanlığı eski komutanı Amiral Craig Faller 2019’da “Venezuela’da 2.000 general var. Bu sayı NATO’nun tümünden fazla demişti. Günümüzde ABD’nin 10 kat büyük bir orduyla yaklaşık 850 generali vardı.

Venezuela Kara Kuvvetleri, Tümgeneral Johan Alexander Hernández Lárez tarafından komuta ediliyor.

ABD ve Venezuela Deniz Kuvvetleri karşılaştırması

Açık kaynaklarda yer alan bilgilere göre Venezuela Deniz kuvvetleri, Chávez öncesi dönemde sahip olduğu birçok varlığı kaybetti ve bunların çoğu yenilenmedi.

İspanya’dan alınan korvetlere silah entegrasyonu bile birkaç yıl öncesine kadar yapılmadı; bugün ise Şili ve İran yapımı gemisavar füzeleri mevcut fakat etkili bir hava savunma sistemi yok.

Venezuela deniz kuvvetleri Amiral Ashraf Abdel Hadi Suleimán Gutiérrez tarafından komuta ediliyor. Personel sayısı 25 bin civarında.

ABD ve Venezuela Hava Kuvvetleri karşılaştırması

FANB'nin en küçük kuvveti 11 bin civarı personeli ile hava kuvvetleri olarak biliniyor. Merkezde Sukhoi Su-30MK2 uçakları var. Bu uçaklar her ne kadar 1980'lerin özelliklerini taşısa da Latin Amerika'nın en güçlü ve rakipsiz uçakları olarak biliniyor.

Eylül ortasında FANB, iki Su-30’un Rus menşeili Kh-31 gemisavar füzeleri ile uçuş görüntülerini paylaştı. Venezuela’nın 24 adet Su-30’a sahip olduğu düşünülüyor, ancak en az üçünün düştüğü biliniyor. Ayrıca halen Chávez öncesi döneme ait bazı ABD yapımı F-16’ları kullanıyorlar. Blok 15 seviyesindeki bu uçaklar da 24 adet olarak ülke envanterinde gözükse de çok daha azının uçar durumda olduğu biliniyor. Haliyle en güçlü unsuru Hava Savunma Sistemleri olarak kabul ediliyor.

Ülkenin HSS gücü de şu şekilde ifade ediliyor;

• 12 adet S-300 uzun menzilli batarya
• 9 adet Buk sistemi (orta menzil)
• 44 adet Pechora sistemi (orta menzil)
• Çok sayıda Igla-S taşınabilir füze

ABD ile olası bir çatışma durumunda bu sistemler muhtemelen ABD görev gücünün ilk hedefi olacaktır. Venezuela Hava Kuvvetleri Tümgeneral Lenín Lorenzo Ramírez Villasmil tarafından komuta ediliyor.

Venezuela Ulusal Muhafızları (Guardia Nacional Bolivariana – GNB)

ülkenin iç güvenliğini sağlamak ve sınır kontrolü gibi görevleri yerine getirmekle sorumlu paramiliter bir kuvvettir. Silahlı Kuvvetlerin (FANB) bir parçası olmakla birlikte, polis gücü işlevi de görür.

GNB, genellikle kamu düzeni, uyuşturucu ve kaçakçılıkla mücadele, sınır güvenliği ve kritik altyapının korunmasında görev alır. Kuruluşu 1937 yılına dayanan Ulusal Muhafızlar, İçişleri ve Savunma Bakanlığı ile koordineli çalışmakta ve özellikle siyasi yönetime yakın üst düzey subaylar tarafından yönetilmektedir.

Ulusal Muhafızlar’ın aktif personel sayısı yaklaşık 23.000 olarak tahmin edilmektedir. Rezerv birimleri ve paramiliter destek birimleri ile koordineli çalışarak gerektiğinde sayısal gücünü artırabilir.

Görevleri arasında iç güvenlik ve kamu düzeninin sağlanması, sınır güvenliği ve kaçakçılıkla mücadele, kritik altyapı ve hükümet binalarının korunması yer alır. Ayrıca anti-uyuşturucu operasyonları ve organize suçla mücadelede aktif rol oynar ve acil durumlarda doğal afetler gibi krizlerde destek sağlar.

GNB’nin ekipmanı, temel olarak hafif silahlar, tabancalar, makineli tüfekler ve orta sınıf zırhlı araçlardan oluşur. Arazi ve şehir operasyonları için çeşitli araç ve motorize birlikleri bulunur. Sınırlı hava desteği kapsamında insansız hava araçları ve bazı helikopterler görev yapabilir. Ancak modern savaş veya karma savaş kabiliyetleri sınırlıdır; öncelikli yetenekleri iç güvenlik operasyonlarına yöneliktir.

Eğitim açısından, Ulusal Muhafızlar düzenli askeri eğitim alır, özellikle iç güvenlik operasyonlarına odaklanır ve politik sadakat önemli bir kriterdir.

Venezuela askeri gücünün farkı: Bolivarcı Milisler

Venezuela Milis Ordusu, resmi adıyla Bolivarian Militia, 2008 yılında dönemin Devlet Başkanı Hugo Chávez tarafından kurulmuştur.

Milis, Venezuela Silahlı Kuvvetlerinin (FANB) bir parçası olarak tanımlansa da, doğrudan Cumhurbaşkanının denetimi altındadır ve esas olarak hükümete sadık paramiliter bir güç olarak işlev görür.

Milisin kuruluş amacı, ülke genelinde vatandaşları savunma ve güvenlik görevlerine entegre etmek, aynı zamanda hükümetin kontrolündeki yerel ve bölgesel güçleri desteklemektir. Chávez, bu yapıyı devrimci ideallerle donatarak “halkın silahlı gücü” olarak konumlandırmıştır.

Milisin üye sayısı resmi olarak net değildir. Uluslararası raporlara göre, 2024 itibarıyla yaklaşık 220.000 kişi olduğu tahmin edilirken, Cumhurbaşkanı Nicolás Maduro, ABD’nin bölgesel askeri hareketliliğine karşılık olarak milis sayısını 4,5 milyon ve sonrasında 8,2 milyon olarak açıklamıştır. Ancak uzmanlar bu rakamların çoğunlukla abartılı olduğunu ve üyelerin eğitim ve donanım düzeylerinin ciddi şekilde düşük olduğunu belirtmektedir.

Milis birimleri, çoğunlukla sivil rezerv güçler olarak tanımlanır. Geleneksel askeri birlikler gibi disiplinli ve eğitimli olmayabilirler, ancak özellikle yerel istihbarat, sivil kontrol ve rejim yanlısı güç gösterisi açısından kullanılırlar.

Milisin en büyük avantajı, ülke çapında yaygın bir ağ oluşturması ve toplumsal yapıya nüfuz edebilmesidir. Ancak savaş yetenekleri, modern donanım eksikliği ve yetersiz eğitim nedeniyle sınırlıdır.