Yunanistan, ABD’den Apache taarruz helikopteri alımını değerlendiriyor

Yunanistan Kara Kuvvetleri Komutanlığı, ABD envanterinden çıkarılacak AH-64D Apache taarruz helikopterlerinin tedarikini incelemeye aldı.

Plan, mevcut Apache filosundaki düşük kullanılabilirliği düzeltmeyi, yedek parça stoklarını güçlendirmeyi ve genel hava taarruz kapasitesini artırmayı hedefliyor. Olası transfer, Excess Defence Articles (EDA) mekanizması üzerinden yürütülebilecek.

Zona Militar ve Yunan savunma kaynaklarının aktardığına göre Atina, ABD ordusu tarafından hizmetten çekilecek yaklaşık 30 adet AH-64D Apache helikopterinin EDA (Excess Defence Articles) programı aracılığıyla devralınmasını değerlendiriyor.

Yunan Kara Kuvvetleri Komutanı Korgeneral George Kostides’in konuyu AUSA 2025 savunma fuarı sırasında Washington’da görüşmesi bekleniyor.

Plan iki partide 15’er helikopter şeklinde yürütülebilir; EDA kapsamında uçaklar sembolik olarak ücretsiz devredilirken Yunanistan yalnızca taşıma ve lojistik masraflarını üstlenebilir. Ancak Atina’nın diğer müttefik ülkelerle rekabet edeceği, dolayısıyla sürecin kolay olmayacağı vurgulanıyor.

Savunma kaynakları, alınacak 30 helikopterin tamamının operasyonel olarak envantere konmayacağını; bir kısmının yedek parça kaynağı olarak kullanılacağını bildiriyor. Bu yaklaşım, özellikle AH-64D’nin ilerleyen dönemde ABD teknik desteği ve yedek parça programlarından kademeli olarak uzaklaşması beklenirken önem taşıyor.

Mevcut filo ve ihtiyaç gerekçesi

Yunanistan’ın şu anki Apache filosu 28 adet helikopterden (19 adet AH-64A, 9 adet AH-64D) oluşuyor. 2023’te Stefanovikeio Hava Üssü’nde yaşanan sel felaketinde filo zarar görmüş; ayrıca yedek parça sıkıntıları operasyonel kullanılabilirliği olumsuz etkilemişti. Bu sorunlar Atina’yı ikinci el veya elden çıkarılmış platformlara yönlendiren temel etkenler arasında gösteriliyor.

Yetkililer, tedarikin sadece hava gücünü güçlendirmekle kalmayıp aynı zamanda bakım ve lojistik bağımsızlığını artıracak bir adım olması niyetinde olduğunu belirtiyor. Ancak AH-64D platformunun modern destek paketleriyle uyumu ve ileride servis desteğinin nasıl sağlanacağı konusundaki belirsizlikler, karar sürecindeki başlıca risk unsurları olarak öne çıkıyor.

EDA kapsamındaki diğer potansiyel transferler

Atina’nın sadece Apache ile sınırlı kalmayıp EDA çerçevesinde ek platformlar edinmeyi planladığı belirtiliyor. ABD tarafından resmi açıklama yapılmamış olsa da çeşitli kaynaklar şu platformların uygun görülen ülkelere transfer edilebileceğini bildiriyor:

• M109A5 ve M109A6 (Paladin) kundağı motorlu obüs sistemleri
• M1A1 ve M1A2 Abrams ana muharebe tankları
• Bradley M2A3 zırhlı muharebe araçları ve benzeri zırhlı platformlar
• Humvee tekerlekli arazi araçları
• AH-64E Apache Guardian taarruz helikopterleri
• UH-60M Black Hawk genel maksat helikopterleri
• Çeşitli tiplerde insansız hava araçları (İHA)

Bu paket, gerçekleştirilirse Yunanistan’ın kara ve hava kuvvetlerinde kısa vadede önemli bir envanter takviyesi ve yedek parça temini imkânı sağlayabilir.

Süreci etkileyen diplomatik ve lojistik faktörler

Süreçteki gecikmelerin bir nedeni de ABD-Yunanistan hattındaki diplomatik ve idari boşluklar oldu. Atina’daki ABD büyükelçiliği koltuğunun uzun süre boş kalması, EDA taleplerinin ilerlemesini yavaşlatmıştı.

Savunma analistleri, olası Apache tedarikinin Yunanistan’ın Ege ve Doğu Akdeniz’deki caydırıcılık kapasitesini artıracağını ancak risklerin de bulunduğunu belirtiyor.

Kritik sorular arasında helikopterlerin modernizasyon gereksinimleri, yedek parça sağlama stratejisi, pilot ve bakım personeli eğitimi ile uzun vadeli bakım ve yazılım desteğinin nasıl temin edileceği yer alıyor.

EDA yoluyla edinilen platformların lojistik ve eğitim yükü olduğu; ulaşılacak kazancın, bakım-onarıma yapılacak yatırım ve altyapı düzenlemeleriyle doğrudan bağlantılı olduğu vurgulanıyor. Yunanistan’ın önerilen kapsamlı EDA talepleri, kısa vadede kapasite artışı sağlasa da uzun vadeli entegrasyon planlarının netleştirilmesi gerekecek.