Saab, Gripen savaş uçağının Kolombiya’ya satışına ABD vetosu iddialarını reddetti. Gelişmenin üzerine ise o soru gündeme geldi: ABD, F-16’yı öne çıkarmak için motor tedarikini engelledi mi?
📍#Colombia / #UnitedStates (🇨🇴/🇺🇸)
— SA Defensa (@SA_Defensa) February 25, 2025
The United States will officially veto the sale of the General ElectricF414-GE-39E engine used on the @Saab Gripen E in any sale to the @FuerzaAereaCol.
This act would result in the US committing to a *full veto* of any Gripen E to Colombia. pic.twitter.com/olCVLJEKi8
📍#Colombia / #UnitedStates (🇨🇴/🇺🇸)
— SA Defensa (@SA_Defensa) January 16, 2025
The website @Infodefensa has confirmed that Colombian Government officials have discussed the hope that the US will not block the sale of @Saab’s Gripen E.
The Gripen E has various US components that need to be export approved. pic.twitter.com/521m69R3bV
Trump yönetiminin, Saab Gripen savaş uçaklarında kullanılan General Electric F414GE-39E tipi motorlarının tedarikine yasak getirdiği iddia edildi.
Bu iddiaya göre, ABD hükümeti Kolombiya’nın F-16 savaş uçaklarını tercih etmesini sağlamak için Gripen’in önünü kesmeye çalıştı. Ancak Saab yetkilisi Richard Smith, bu iddiayı sosyal medya platformu X’te yaptığı bir paylaşımda yalanladı. Smith; “Tüm ilgili lisanslar ve izinler mevcut. Gripen E, lojistik ve sanayi paketiyle Kolombiya için mükemmel bir seçenek” ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, Info Defensa adlı İspanyol savunma haber sitesinin yayınladığı bir raporu yalanlamak amacıyla yapıldı.
🔴#Aire | Veto de componentes y sistemas: #EEUU arrincona a #Colombia contra la selección del Gripen ✈️ @LockheedMartin https://t.co/HToxh5hwhQ🛡️
— Infodefensa (@Infodefensa) February 25, 2025
Rapor, Gripen’in Kolombiya’nın savaş uçağı ihalesinden ABD’nin müdahalesi nedeniyle çıkarıldığını öne sürüyordu. Rapor, İspanyol kökenli savunma haber sitelerinde de yer aldı.
Kolombiya’nın Savaş Uçağı Tedarik Süreci Neden Bu Kadar Zorlu?
Kolombiya Hava Kuvvetleri (FAC), yeni nesil savaş uçakları tedarik etme konusunda uzun ve karmaşık bir süreçten geçiyor.
Şu anda FAC envanterinde bulunan IAI Kfir savaş uçakları, hizmet ömürlerinin sonuna gelse de alternatif uçak bulunamadığı için hala kullanılıyorlar.
Kolombiya, envanterini yenilemek amacıyla yaklaşık bir düzine savaş uçağı satın almayı planlıyor. Bu kapsamda üç büyük üretici yarışa katıldı:
- Dassault Rafale (Fransa)
- Lockheed Martin F-16 Block 70 (ABD)
- Saab Gripen E/F (İsveç)
Bu süreçteki en büyük zorluklardan biri, Kolombiya’nın bütçesinin sınırlı olmasından kaynaklanıyor. Hükümet, mali kaynaklar ve operasyonel gereklilikler arasında bir denge kurmaya çalışıyor.
Kolombiya’nın Savaş Uçağı Seçim Süreci
Kolombiya’nın savaş uçağı ihalesi birçok kez kesintiye uğradı ve beklenmedik kararlarla karşı karşıya kaldı.
- Aralık 2022: Kolombiya’nın yeni Cumhurbaşkanı Gustavo Petro, Dassault Rafale’in seçildiğini duyurdu. Ancak bu açıklama, sadece dört uçak için 678 milyon dolarlık bir bütçeye dayandırılmıştı. Dassault bu şartları kabul etmedi ve süreç başa döndü.
- Nisan 2023: Hükümet, ihale sürecini yeniden başlattı. Bu aşamada Rafale, F-16 ve Gripen yeniden yarışa dâhil oldu.
- Kasım 2024: İsveç devlet radyosu, Kolombiya Hava Kuvvetleri’nin Gripen’i seçtiğini bildirdi. Ancak Kolombiya hükümetinden resmi bir açıklama gelmedi.
Bu süreçte Lockheed Martin, 24 adet F-16 Block 70 savaş uçağı için 4,2 milyar dolarlık bir teklif sundu. Buna karşın Saab, 10 adet Gripen E/F savaş uçağını 2 milyar dolara sağlamayı teklif etti.
Ancak, ihale süreciyle ilgili resmi bir duyuru yapılmadığı için belirsizlik devam ediyor. Kolombiya’nın hangi uçağı seçeceği konusunda nihai kararın ne zaman açıklanacağı henüz bilinmiyor.
JAS 39 Gripen E Teknik Özellikleri
| Özellik | Değer |
|---|---|
| Üretici | Saab (İsveç) |
| İlk Uçuş | 15 Haziran 2017 |
| Uzunluk | 15.2 m |
| Kanat Açıklığı | 8.6 m |
| Yükseklik | 4.5 m |
| Boş Ağırlık | 8,000 kg |
| Azami Kalkış Ağırlığı | 16,500 kg |
| Motor | 1 × General Electric F414-GE-39E turbofan |
| İtiş Gücü | 98 kN (art yakıcıyla) |
| Azami Hız | Mach 2.0 (2,200 km/s) |
| Servis Tavanı | 16,000 m (52,000 ft) |
| Menzil | 1,500 km (dahili yakıt ile) |
| Maksimum Menzil | 4,000 km (harici yakıt tankları ile) |
| Silah Sistemleri | 27 mm Mauser BK-27 top, 10 harici istasyon |
| Füze Entegrasyonu | Meteor, AMRAAM, IRIS-T, RBS 15, AGM-65 Maverick |
| Aviyonik Sistemler | AESA radarı, IRST, gelişmiş elektronik harp sistemleri |
| Mürettebat | 1 pilot |
Kaynak: SA Defensa, Zona Militar
