Rusya, Oreşnik füze sistemini Belarus’a konuşlandırdı

Rusya Savunma Bakanlığı, Salı günü yaptığı açıklamada, nükleer başlık taşıma kapasitesine sahip Oreşnik füze sisteminin Belarus’ta aktif hizmete girdiğini duyurdu. Açıklamayla birlikte yayımlanan görüntülerde, mobil fırlatma araçlarının ormanlık arazide muharebe eğitimi gerçekleştirdiği görüldü. Bu duyuru, Belarus Devlet Başkanı Aleksandr Lukaşenko’nun ayın başında yaptığı ve sistemin ülkeye ulaştığını, en fazla 10 fırlatma rampasının Belarus’ta konuşlandırılacağını söylediği açıklamaların ardından geldi.

Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, daha önce üst düzey askeri yetkililerle yaptığı bir toplantıda, Oreşnik füze sisteminin seri üretime başladığını ve yıl sonuna kadar muharebe görevine başlayacağını ifade etmişti. Putin, Ukrayna ve Batılı müttefiklerinin Rusya’nın barış görüşmelerindeki taleplerini reddetmesi halinde, Moskova’nın Ukrayna’daki askeri kazanımlarını genişletmeye çalışacağını da vurgulamıştı.

Oreşnik’in Belarus’a konuşlandırılması, ABD öncülüğünde Ukrayna savaşını sona erdirmeye yönelik girişimlerin kritik bir aşamaya ulaştığı bir dönemde gerçekleşti. ABD Başkanı Donald Trump, Pazar günü Florida’daki tatil tesisinde Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy’i ağırladı. Trump, Kyiv ile Moskova’nın bir barış anlaşmasına “her zamankinden daha yakın” olduğunu söylerken, müzakerelerin yine de çökebileceği uyarısında bulundu.

Buna rağmen Rusya ve Ukrayna, temel başlıklarda derin görüş ayrılıklarını koruyor. Bu başlıklar arasında askerî birliklerin geri çekilmesi ve Rusya’nın işgali altındaki, dünyanın en büyük 10 nükleer santralinden biri olan Zaporijya Nükleer Santrali’nin geleceği yer alıyor. Putin, Ukrayna kuvvetlerinin Rusya’nın daha büyük ordusu karşısında zorlandığı bir dönemde, askeri ve siyasi güç gösterisi yapmayı sürdürüyor.

Rusya, Oreşnik füzesinin konvansiyonel başlıklı bir versiyonunu ilk kez Kasım 2024’te test etmiş ve bu denemede Ukrayna’daki bir fabrikayı vurmuştu. Putin’e göre füzenin çoklu harp başlıkları Mach 10’a varan hızlarda ilerliyor, önlenmeleri mümkün değil ve birkaç füzenin birlikte kullanılması halinde nükleer saldırıya benzer bir yıkım etkisi yaratabiliyor.

Belarus Savunma Bakanlığı, Oreşnik füze sisteminin 5.000 kilometreye kadar menzile sahip olduğunu açıkladı. Rus devlet medyası ise sistemin Polonya’daki hedeflere ve Brüksel’deki NATO karargâhına dakikalar içinde ulaşabileceğini öne sürdü. Soğuk Savaş dönemine ait bir anlaşmayla yasaklanan orta menzilli füzeler, ABD ve Rusya’nın bu anlaşmadan 2019 yılında çekilmesiyle yeniden serbest kalmıştı.

Rusya, daha önce taktik nükleer silahları da Belarus’a konuşlandırdı. Belarus, Rusya’nın güncellenmiş nükleer doktrini kapsamında artık doğrudan Moskova’nın nükleer caydırıcılık şemsiyesi altında bulunuyor. Oreşnik’in konuşlandırılması, Doğu Avrupa’daki güvenlik dengeleri açısından yeni ve ciddi bir tırmanma adımı olarak değerlendiriliyor.