Kuzey Kore, Defence Development-2025 fuarı kapsamında M2020 serisi 8×8 şasisine yerleştirilmiş yeni bir zırhlı havan aracını tanıttı.
Fuardan gelen görüntüler ve Kuzey Kore basınında çıkan haberler, M2020 ailesi şasisinin üzerinde 8×8 tekerlekli, arka kısmı dolaylı atışa uygun şekilde yeniden düzenlenmiş bir aracın bulunduğunu gösteriyor.
Tasarım, ABD’nin Stryker M1129 ve Fransa’nın Griffon MEPAC modellerinde görülen 120 mm zırhlı havan konseptini andırıyor. Benzer bir uygulama hayata geçirilirse, Kuzey Kore’nin mekanize ve motorize birliklerinee daha hızlı “ateş et ve çekil” (shoot-and-scoot) kabiliyeti kazandırma potansiyeli taşıyor.
Şasi, modülerlik ve daha önce gözlemlenen varyantlarla bağlantı
Araç, daha önce Kuzey Kore’de farklı yükler taşıyan Stryker tipi 8×8 görünümlü araçlarla aynı hatları paylaşıyor ve ortak bir taban platformundan türetilmiş izlenimi veriyor.
Ortak tabanın avantajları üzerinden bakarsak; siluetteki benzerlik, araç yüksekliği, büyük arka istifleme – yükleme – bindirme hacmi ve çatı uygulamalarının ateş sistemlerinin kullanımını kolaylaştırması olarak göze çarpıyor.
Bu modüler mantığın Kuzey Kore’de son aylarda 8×8 şasi üzerinde 105 mm top varyantı ve Bulsae tanksavar fırlatıcı taşıyıcı gibi örneklerde görüldüğü raporlanmıştı.
Havanın merkezi rolü ve operasyonel mantık
Bilindiği gibi bu tip sistemlerin çekirdeği havandır. Uluslararası pratikte tekerlekli ve zırhlı araç içine entegre edilmiş genelde 120 mm bir havan, yoğun dolaylı atış ortamında daha fazla hayatta kalma ve çekilme olanağı sağlar.
En bariz referans, Stryker ailesindeki M1129 olarak kabul ediliyor. ABD’nin havan sistemi, zırh altından atış yapan 120 mm havanı taşıma – kısa aralıkla ateş etme ve yüklemeden oluşan çalışma döngülerini mümkün kılan özgün bir atış kontrol sistemiyle biliniyor.
Açık teknik literatürde Stryker, şasi üzerinde ve zırh altında atış yapan versiyonun varlığı için geri tepme yükünü emmek üzere güçlendirilmiş yapısal unsurlar gerektirdiği de belirtiliyor. Bu çerçeve, Pyongyang’ın 8×8 havan çözümünde aradığı şeyin ne olabileceğine dair makul bir kıyaslama imkânı sunuyor.
Fransız MEPAC karşılaştırması ve teknik çıkarımlar
Fransız Griffon MEPAC ile yapılan kıyaslama da bu noktada önem taşıyor. MEPAC, Thales’in 2R2M adlı 120 mm havanını yarı otomatik yüklemeyle birlikte entegre ediyor. Yine halka açık kaynaklarda bu sistemin, dakikada yaklaşık on atıma kadar çıkabildiği ve menzilinin mühimmata bağlı olarak 8–13 km düzeyinde olduğu belirtiliyor.
Bu konsept de Kuzey Kore 8×8’ine kolayca aktarılabilir: pozisyona hızla gir, koordinatlara veya harici hedef tayinine göre ilk salvoyu yap, gerekiyorsa düzeltme yap, sonra karşı atıştan hemen önce pozisyondan ayrıl.
Görsellerdeki çatı panelleri ve iç düzeneğe dair işaretler, araçta tam bir döner kuleden ziyade mühimmat yüklü bir iç yapı ve destekli yükleme düzeni bulunduğunu düşündürüyor. Bu da üretimi daha basit ve seri üretime daha uygun bir seçenek.
Araç koruması, hareket kabiliyeti ve lojistik boyutlar
Şasiyle ilgili resmi teknik veriler olmadığı için tipik değerler üzerinden temkinli tahminler yapılabilir.
Benzer büyüklükte bir 8×8 için yaklaşık yirmi ton civarı bir ağırlık, karayolunda 90–100 km/s yakınlarında seyir hızı ve küçük silahlar ile karşı temel koruma; görev gereğine göre ilave zırh kitleriyle genişletilebilecek düzeyleri beklemek makul olur.
Arka bölmede 120 mm mühimmat ve fitiller için raflar, küçük bir yedek parça paketi ve kontrol elektroniği taşıma imkânı sağlar.
Görüntülerdeki çatı panelleri, tamamen kapalı bir havan kulesinden çok destekli iç kuyu ve yardımcı yükleme sistemine işaret ediyor; bu yerel seri üretime daha uygun ve uygulanması daha basit bir çözümdür.
Kuzey Kore’nin mevcut havan envanteri ve doktrin bağlamı
Kuzey Kore’nin çoğunlukla 82 mm, 120 mm, 140mm ve 160 mm çaplarında yaklaşık 7.500 civarında havan silahı bulunduğu ve bunun kısa ve orta menzilde yoğun ateş ve doyurucu örtü sağlayan bir doktrinle entegre edildiği bilinir.
Hareketlilik açısından Kuzey Kore envanterindeki VTT 323 tipi araçlar ve geniş kamyon filosu, havan bölüklerinin hızlı konuşlandırılmasını ve “ateş et ve kaç” taktiklerini (hatch-fired yani açılır kapaktan ateşlemeye izin veren taşıyıcı versiyonlar, Nona tipi 120 mm ağır havanın paletli şasili uygulamaları vb.) mümkün kılmıştır. Ancak şimdiye dek benzer bir tekerlekli taşıyıcı sistemin varlığına dair kesin kanıt yoktu. Şimdi ise ortaya çıkan 8×8 gösterimi ilk kez bu boşluğu doldurma iddiası taşıyor.
Araçla ilgili performans verileri, otomasyon düzeyi, komuta-kontrol (C2) entegrasyonu, ilk salvo hassasiyeti ve tahrik/donanım dayanıklılığına dair herhangi bir resmi veri ise şimdilik bulunmuyor.
Görseller, dikkatli bir entegrasyon ve sınırlı bir sahaya giriş aşamasında tanıtıma uygun bir işçilik düzeyi gösterse de iç mekan görüntülerinin ve ateş gösterisinin teknolojik seviyesi temkinli değerlendirme gerektiriyor.
Operasyonel değer ve nihai değerlendirme
Genel olarak bu kuzeyli 8×8 havan taşıyıcı, açık bir mantığı takip ediyor: muhtemel bir şasi standardizasyonu, çoklu varyantlar ve tekerlekli birliklere mobil, reaktif ve potansiyel olarak dijital entegrasyona hazır dolaylı ateş sağlama hedefi…
Gözlemlenen mimari, ABD M1129 ve Fransız MEPAC’ta görülen operasyonel ilkelerle dışarıdan bakınca uyumlu gözüküyor. Haliyle araçta 120 mm’lik bir havan sistemi ve optimize edilmiş bir ateş döngüsü bulunduğu hipotezini destekliyor. Ancak menzil, isabet ve C2 adlı komuta kontrol entegrasyonuna dair belirsizlikler, savaş alanındaki etkinliği belirleyecek ana faktörler olacak.
Zırhlı havan taşıyıcıları açısından TSK değerlendirmesi
Pyongyang’da gösterilen M2020 8×8 havan taşıyıcısından bahsetmişken, Türk Silahlı Kuvvetleri (TSK) envanterindeki muadil platformlara şöyle bir bakalım;
TSK bugün yerli platformlarda (FNSS Akıncı ve Pars ailesi, Otokar Arma ile son yıllarda BMC Altuğ gelişmeleri gibi) güçlü bir tedarikçi tabanına sahiptir. Bu araçlar hem modülerlik hem de 120 mm seviyesine kadar silah/alt sistem taşıma kabiliyetine göre tasarlanıyor.
Yani altyapı ve endüstriyel kapasite açısından Türkiye, paletli veya taktik tekerlekli platformlar üzerinde bir havan taşıyıcıyı kendi tasarımlarıyla eşleyebilecek ve ileri entegrasyon seviyesine çıkabilecek durumda.
Türkiye’de hem Aselsan ALKAR/AHS‑120 gibi yerli hem de Nurol’un 4×4 Ejder Yalçın’a yapılan Rheinmetall Ragnarok gibi yabancı örnekler de gösteriyor ki; TSK için özellikle 120 mm çapında yarı ve tam otomatik yüklemeli, modern atış kontrolüyle çalışan mobil havan çözümler geliştiriliyor.
TSK platformları (PARS, Arma, Altuğ, Ejder gibi hatlar) farklı görev profilleri, zırh seviyeleri ve hareket kabiliyetleri sunuyor. Bazıları daha ağır koruma ve yüksek yol hızı, bazıları hafif/orta koruma ve yüksek stratejik taşınabilirlik dengesi hedefliyor.
TSK’nin mevcut ve geliştirilen çözümleri açıkça atış kontrolü, otomasyon ve NATO uyumlu mühimmat yönetimi odaklıdır. Bu da hem doğruluk hem de kısa döngü sürelerinde avantaj sağlar.
Kaynak: Army Recognition
