KAAN savaş uçağı için 10 adet motor geldi, 80 adet motor için ABD ile görüşülüyor

Türkiye’nin geliştirdiği Millî Muharip Uçak (MMU) KAAN projesiyle ilgili kritik bir gelişme yaşandı; Eylül 2025’te ABD’den 10 adet motor teslim edildi, ancak geri kalan 80 motorun tedarik edilmesi için gereken onaylar ve sözleşmeler konusunda ABD Hükümeti ile görüşmelerin devam ettiği açıklandı.

Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’nda CHP Tekirdağ Milletvekili İlhami Özcan Aygun’un yönelttiği sorulara yazılı olarak verdiği cevaplarda, KAAN uçağı için önemli açıklamalarda bulundu.

Bakan Güler,KAAN projesinde kullanılacak F110-GE-129E tipi motorlarla ilgili süreci anlattı. Bakanın ifadelerine göre söz konusu motorlar, Amerika merkezli General Electric (GE) Aerospace firmasının ürettiği uçak motorları olup, ilk tedarik sürecine ilişkin sözleşmeler iki ayrı alt iş paketine bölünmüş durumda. Eylül 2025’te teslim edilen 10 motor ilk alt sözleşme kapsamında sağlanırken, 80 motoru içeren ikinci alt sözleşme için hâlen ABD makamlarıyla onay süreçlerinin sürdüğü belirtildi.

Bakan Güler ayrıca, yerli motor geliştirme çalışmalarına da değindi. KAAN için uzun vadede yerli Türk motorunun kullanılmasının hedeflendiğini belirterek, Türk motor konseptinin 18 Mart 2024’te seçildiğini ve TEI-TR Motor İş Ortaklığı ile SSB arasında 5 Ağustos 2024 tarihinde MMU özgün motor geliştirme ön tasarım fazı sözleşmesinin imzalandığını açıkladı. Buna göre ön tasarım aşamasının 2026’nın başında tamamlanmasının hedeflendiği kaydedildi.

Uçak üretiminde dışa bağımlılığı azaltmak ve kritik altyapıları yerli imkanlarla geliştirmek, Türkiye’nin uzun vadeli savunma stratejilerinin temel taşlarından biri olarak görülüyor. Ancak hâlihazırda kullanılan F110 motorlarının temini, ABD hükümetinin onay süreçlerine tabi olduğu için, tedarikte gecikme riski söz konusu. Bu tür askeri teknoloji ve kritik bileşenlerin ihracatı genellikle Washington’ın stratejik ve siyasi değerlendirmelerine bağlı olabiliyor.

Öte yandan kamuoyunda KAAN süreciyle ilgili farklı yorumlar da bulunuyor. Siyaset ve savunma çevrelerinde, motor temini ve yerli motor geliştirme stratejisinin uzun vadeli etkileri tartışılıyor. Dışişleri Bakanı Hakan Fidan daha önce yaptığı açıklamalarda, motorların ihracat lisanslarının ABD Kongresi’nde bekletildiğini ve bu durumun “müttefiklik ruhuna uygun olmadığını” belirterek tedarik sürecinin kritik niteliğini vurgulamıştı.

Programın zaman çizelgesi açısından da dikkat çekici noktalar var. KAAN’ın ilk prototipleri, 2024’te uçuş testlerine başladı ve ikinci prototipin 2025 sonuna doğru tamamlanması planlanıyor. Programda toplamda birkaç prototip üretilecek ve bu süreç tamamlanmadan seri üretime geçilmesi beklenmiyor. Ayrıca yerli motor geliştirme süreci uzun vadeyi kapsıyor; yeni nesil TF35000 gibi yerli motorların entegrasyonu için 2030’lu yılların başı hedef gösteriliyor.

Başarılı olması durumunda Türkiye, tamamen yerli üretim bir motorla çalışan beşinci nesil savaş uçağı kullanan az sayıdaki ülkeden biri olarak ABD, Çin ve Rusya'nın arasına katılacak.