İspanya Donanması'na kalkan arayışı: İki Türk silah sistemi aday

İspanya Donanması, artan asimetrik tehditler karşısında savaş gemilerinin savunma kapasitesini artırmak amacıyla Kısa Menzilli Hava Savunma Sistemi (CIWS) tedarik sürecine resmen başladı.

Füze saldırıları, insansız hava araçları (İHA), insansız deniz araçları (İDA) ve süratli hücum botlar gibi çoklu tehdit unsurlarına karşı etkili savunma sağlayacak sistemlerin seçimi, donanmanın öncelikli modernizasyon hedefleri arasında yer alıyor.

Modernizasyon programı: Gemi Konuşlu Lançer Sistemi projesi

Bu tedarik süreci, İspanya hükümetinin 2025 yılı başında duyurduğu “Gemi Konuşlu Lançer Sistemi” modernizasyon programı çerçevesinde yürütülüyor. Program, donanmanın hava savunma yeteneklerini yalnızca geniş menzilli sistemlerle değil, aynı zamanda yakın hava savunmasında da güçlendirmeyi hedefliyor.

Sistemin yalnızca ana silah sistemlerinden ibaret olmayacağı, aynı zamanda özel sensörler, elektro-optik bileşenler, atış kontrol sistemleri ve operatör konsollarıyla birlikte tam entegre bir çözüm paketi olarak kurgulanması planlanıyor. Bu unsurların, İspanyol Donanması’nın yerli geliştirdiği SCOMBA (Sistema de Combate de los Buques de la Armada) savaş yönetim sistemine entegre edilebilir olması zorunlu tutuluyor.

Bütçe ve zaman çizelgesi: İlk etapta 46 milyon avro ödeme yapıldı

Projenin hızlı ilerleyebilmesi adına, İspanyol Savunma Bakanlığı tarafından 2025 yılı bütçesinde programa toplam 70 milyon avro kaynak tahsis edildi. Bu bütçenin 46 milyon avroluk kısmı ön ödeme olarak ayrıldı ve bu kaynak, sistem geliştirme, entegrasyon, test ve üretim faaliyetlerinin başlatılmasına imkan sağlıyor.

Yeni alınacak CIWS sistemlerinden beklenen bazı temel operasyonel yetenekler şu şekilde sıralanıyor:

• Aynı anda birden fazla hedefi algılama ve takip etme
• Ardışık tehditlere karşı çoklu angajman yeteneği
• Hızlı reaksiyon süresi (tepki süresi < 2 saniye)
• Yüksek isabet oranı ve düşük mühimmat tüketimi
• Hava hedeflerine (İHA, füze, uçak), deniz hedeflerine (süratli bot, İDA) ve yüzer tehditlere karşı etkinlik
• SCOMBA sistemine entegrasyon kolaylığı

Aday sistemler: Türk çözümleri ve Avrupa’nın ağır topları yarışta

İspanya’nın başlattığı bu kritik savunma modernizasyon süreci, hem Türk hem Avrupalı firmaların en gelişmiş sistemlerini karşı karşıya getiriyor.

ASELSAN’ın GÖKDENİZ-ER sistemi ve MKE’nin YHSS çözümü, teknolojik yetenekleri ve maliyet avantajlarıyla dikkat çekerken; Thales ve BAE Systems gibi Avrupa’nın köklü savunma firmaları da sofistike sistemlerle yarışta güçlü konumda yer alıyor.

Yapılacak teknik değerlendirmeler ve saha testlerinin ardından, İspanyol savaş gemilerinin yeni koruyucu kalkanının hangi sistem olacağı netlik kazanacak. Bu süreç, aynı zamanda Türkiye’nin savunma sanayii ürünlerinin Avrupa’da kabul görmesi açısından önemli bir sınav niteliği taşıyor.

İşte programa teklif sunan sistemler:

• RapidFire CIWS – Thales/KNDS (Fransa)
• GÖKDENİZ-ER – ASELSAN (Türkiye)
• YHSS (20 mm Gatling) – MKE (Türkiye)
• ⁠Bofors 40 Mk 4 Naval Gun – BAE Systems (İsveç/İngiltere)
• ⁠Tridon Mk2 (Bofors 40) – BAE Systems
• RapidFire karasal (KNDS/Thales)

ASELSAN GÖKDENİZ-ER ve MKE 20 mm Yakın Hava Savunma Sistemi (YHSS) hakkında genel bilgiler

ASELSAN tarafından geliştirilen GÖKDENİZ-ER sistemi, Türkiye’nin deniz platformları için özel olarak tasarladığı gelişmiş bir 35 mm yakın hava savunma çözümüdür.

Sistem, yüksek isabet oranına sahip ATOM parçacıklı mühimmatı sayesinde seyir füzeleri, insansız hava araçları (İHA), mini/mikro dronlar ve süratli deniz araçları gibi düşük radar kesit alanına sahip tehditlere karşı etkin bir koruma sağlar. Otomatik hedef tanıma ve çoklu hedef takip yeteneklerine sahip olan GÖKDENİZ-ER, entegre elektro-optik sensörler, atış kontrol radarı ve stabilize taret yapısı ile her hava koşulunda hassas angajman imkânı sunar. Modüler mimarisi sayesinde İspanya Donanması'nın savaş yönetim sistemi olan SCOMBA’ya entegrasyon açısından esneklik sağlayan sistem, düşük bakım ihtiyacı ve yerli üretim avantajıyla dikkat çekiyor. Yüksek tepki hızı, katmanlı mühimmat teknolojisi ve elektro-mekanik altyapısıyla GÖKDENİZ-ER, gemi savunmasında yeni nesil bir çözüm olarak öne çıkıyor.

Makine ve Kimya Endüstrisi A.Ş. (MKE) tarafından geliştirilen 20 mm Yakın Hava Savunma Sistemi (YHSS), özellikle noktasal savunma ihtiyaçlarına cevap verebilecek şekilde tasarlanmış, döner namlulu bir Gatling top sistemidir.

Hafif ve kompakt yapısıyla gemi üzerindeki kritik alanlara kolayca entegre edilebilen YHSS, dakikada 3000 mermiye ulaşan yüksek atış hızıyla süratli hücum botları, İHA'lar ve küçük çaplı tehdit unsurlarına karşı ani reaksiyon sağlayarak etkili bir son savunma hattı oluşturur. Sistem; elektro-optik hedefleme sensörleri, lazer mesafe ölçer ve stabilize silah kulesi ile donatılmış olup, insanlı veya uzaktan komutalı olarak çalıştırılabilir. İspanyol SCOMBA sistemine entegre edilebilirliği ve düşük yaşam döngüsü maliyeti sayesinde modern donanma platformlarında maliyet-etkin bir çözüm olarak değerlendirilebilir. YHSS, Türkiye’nin yakın hava savunmasında eriştiği mühendislik seviyesini gösteren önemli bir ürün olarak öne çıkıyor.