İngiliz savaş uçakları Baltık Denizi'nde iki Rus uçağını engelledi

Birleşik Krallık Kraliyet Hava Kuvvetleri’ne (RAF) ait iki Typhoon savaş uçağı, 5 Haziran Perşembe günü, Baltık Denizi üzerinde NATO hava sahasına yaklaşan kimliği belirsiz iki Rus uçağını önlemek için havalandı. Müdahale, Polonya’nın Malbork kentindeki 22. Taktik Hava Üssü’nden gerçekleştirildi.

Söz konusu önleme, NATO’nun güçlendirilmiş hava polisliği (eAP) görevi kapsamında Malbork’ta konuşlu bulunan İngiliz pilotlar için üç gün içinde ikinci müdahale oldu.

Rusya ile NATO ülkeleri Baltık Denizi semalarında sık sık benzer hava faaliyetleri yüzünden karşı karşıya geliyor.

Birleşik Krallık 140. Seferi Hava Kanadı (140 EAW) tarafından yapılan açıklamaya göre; Typhoon savaş uçakları, Kaliningrad hava sahasından çıkan ve NATO hava sahasına doğru yaklaşan bir uçağın telsiz bağlantısı, transponder sinyali ya da uçuş planı olmaksızın tespit edilmesinin ardından havalandı.

İlk Hedef: Antonov AN-30

İlk temas kurulan uçak, NATO tarafından “CLANK” kod adıyla tanımlanan Antonov An-30 olarak belirlendi.

Sovyet dönemine ait çift motorlu bu turboprop uçak, hava fotoğrafçılığı görevlerinde kullanılıyor. RAF jetleri, temas sonrası uçağın hareketlerini izleyerek sivil hava trafiğinin güvenliğini sağlamak amacıyla gölgeledi.

İkinci hedef: İstihbarat uçağı Il-20M

İngiliz savaş uçakları henüz ilk görevlerini sürdürürken, NATO’dan gelen yeni talimat üzerine aynı ikili, bölgedeki ikinci bir teması önlemekle görevlendirildi. Bu ikinci uçak, elektronik ve iletişim istihbaratı görevlerinde kullanılan Rus yapımı Ilyuşin Il-20M “COOT A” olarak tanımlandı. Bu uçak da aynı şekilde gölgelenerek bölgeden çıkana kadar takip edildi.

140. EAW adına yapılan açıklamada, “Bu, sadece üç gün içinde NATO’nun kuzey Polonya’daki üssümüzden Typhoon uçaklarını havalandırdığı ikinci vaka. NATO, iletişim kurmayan, transponder kodu göndermeyen ve uçuş planı bildirmeyen kimliği belirsiz bir uçağı önlemek, tanımlamak ve teşhis etmek üzere müdahalede bulunmamızı istedi” ifadeleri kullanıldı.

Yetkili açıklamasında ayrıca şunları söyledi: “Uçakları teşhis ettikten sonra, bölgede bulunan sivil hava trafiğini korumak için gölgeleme görevimizi yerine getirdik. Çünkü bu tür uçuşlarda iletişim veya transponder sinyali olmadığında, sivil hava trafik kontrolörleri bu uçağın hareketlerini öngöremez ve risk oluşur”

Operasyon Chessman kapsamında nöbet görevi

Birleşik Krallık’a bağlı 140. Seferi Hava Kanadı (140th Expeditionary Air Wing – EAW), Polonya’nın Malbork kentinde konuşlu olarak NATO görevini yerine getiriyor. Bu konuşlanmanın temel amacı, NATO’nun doğu kanadındaki hava sahasını korumak ve Rusya kaynaklı olası hava sahası ihlallerine karşı caydırıcı bir varlık sergilemek.

140. EAW’nin Polonya’daki varlığı, NATO’nun 2014 yılında Kırım’ın Rusya tarafından ilhak edilmesinin ardından başlattığı güçlendirilmiş hava polisliği (Enhanced Air Policing – eAP) görevlerinin bir parçası olarak nitelendiriliyor. Bu görev kapsamında NATO üyeleri, sırayla Baltık ve doğu Avrupa ülkelerinde hava savunma sorumluluğu üstleniyor.

Birleşik Krallık da bu çerçevede Typhoon savaş uçaklarını Malbork Üssü’ne göndererek doğu kanadın hava güvenliğine katkı sağlıyor. Malbork Hava Üssü’nün seçilmesinin en önemli nedenlerinden biri, Rusya’nın Baltık kıyısındaki askeri açıdan yoğun silahlandırılmış bölgesi olan Kaliningrad’a olan yakınlığıdır.

Kaliningrad’dan havalanan tanımsız veya kimlik bilgisi taşımayan uçaklara karşı hızlı bir şekilde müdahale edilebilmesi için bu konum son derece stratejik öneme sahip. Bu sayede, hem NATO hava sahasına yönelik tehditler zamanında önleniyor hem de sivil hava trafiğinin güvenliği korunuyor.

140. EAW, yalnızca önleme görevleriyle değil, aynı zamanda NATO üyesi ülkelerle birlikte yürütülen ortak tatbikatlara ve hazırlık faaliyetlerine de katılıyor. Bu da ittifakın askeri uyumunu güçlendiriyor ve Birleşik Krallık’ın NATO içindeki etkinliğini pekiştiriyor. Polonya gibi doğu kanattaki müttefiklerle sürdürülen bu iş birliği, bölgesel güvenliğe doğrudan katkı sağlıyor.