Güney Kıbrıs Rum Yönetiminin (GKRY) Parlamentosu, kadınların gönüllü olarak askerlik yapmasına izin veren yasayı Perşembe günü onayladı.
Yetkililer, bu düzenlemenin etnik olarak bölünmüş adanın Ulusal Muhafızları’nda (National Guard) kimlerin hizmet edebileceğine dair cinsiyet ayrımcılığını ortadan kaldırdığını belirtti.
Yasa, 56 sandalyeli parlamentoda 32 milletvekilinin lehte oy kullanması ve 15’inin çekimser kalmasıyla kabul edildi.
Güney Kıbrıs Cumhurbaşkanı Nikos Christodoulides, bu kararı “eşitlik ilkesini güçlendiren ve adanın savunma yeteneklerini artıran önemli bir adım” olarak nitelendirdi.
Yeni yasanın getirdiği değişiklikler
Önceki yasaya göre, 18 yaşına giren tüm erkekler 14 aylık zorunlu askerlik yapmak zorundaydı. Yeni düzenlemeyle birlikte, belirli fiziksel yeterlilik şartlarını karşılayan her vatandaş, kadınlar da dâhil olmak üzere, Ulusal Muhafızlar bünyesinde gönüllü olarak görev yapabilecek.
Kadınlar uzun yıllardır Kıbrıs Ulusal Muhafızları’nda sözleşmeli profesyonel asker olarak görev yapıyordu. Ancak yeni yasa kapsamında, gönüllü olarak katılan kadınların hizmet süresi altı ay olacak.
Yeni düzenleme, kadın gönüllülerin nasıl ve nerede görev yapacaklarına ilişkin geniş yetkiyi Savunma Bakanlığı’na veriyor.
Kadın gönüllüler için planlanan uygulamalar
Savunma Bakanı Vasilis Palmas, yılın başlarında yaptığı açıklamada, kadın gönüllülerin eğitimi ve temel askeri eğitimlerinin erkeklerden ayrı olarak gerçekleştirileceğini duyurmuştu.
İlk kadın gönüllülerin Ekim ayında göreve başlaması bekleniyor.
Kadınları askerlik hizmetine teşvik etmek amacıyla bazı teşviklerin değerlendirildiği belirtiliyor. Bunlar arasında özel üniversitelerde önemli ölçüde eğitim indirimi sağlanması ve askerlik sonrası polis teşkilatı veya itfaiye gibi kurumlarda işe girme sürecinde kredi kazanma imkânı yer alıyor.
Kadınlar, düzenli hizmetlerini tamamladıktan sonra yedek kuvvetlerde görev yapma seçeneğine de sahip olacak.
Yunanistan da kadınlar için gönüllü askerliği gündemine aldı
Güney Kıbrıs’taki bu gelişmenin ardından Yunanistan da kadınların gönüllü askerlik yapmasını sağlayacak düzenlemeler üzerinde çalışıyor. Bu adım, ülkenin Silahlı Kuvvetlerini yeniden şekillendirmeyi hedefleyen “2030 Gündemi” kapsamında planlanıyor.
Yunanistan Savunma Bakanı Nikos Dendias, Mart ayında Ulusal Savunma Genelkurmay Başkanlığı’nın 8 Mart Dünya Kadınlar Günü kapsamında düzenlediği bir etkinlikte bu duyuruyu yapmıştı.
Dendias, kadınların gönüllü olarak askerlik yapmasının uzun zaman önce, 1977 tarihli 705 sayılı yasa ile öngörüldüğünü ancak bugüne kadar uygulanmadığını belirtmişti.
Bu adımın, Yunan Silahlı Kuvvetleri’ne değerli insan kaynağı kazandıracağını vurguladı. Kadınların sosyal ve profesyonel yaşamda eşit muamele talep ettiğini belirten Dendias, aynı eşitliğin silahlı kuvvetlerde de sağlanması gerektiğini ifade etmişti.
Yunan askeri geleneğine de değinen Dendias, “Antik çağlardan beri paralı bir ordu anlayışına inanmıyoruz. Halkın içinden gelen ve profesyonel askerler tarafından yönetilen bir orduya inanıyoruz” dedi. Bugün itibarıyla kadınların, Yunan Silahlı Kuvvetleri’nin yüzde 17,5’ini oluşturduğunu sözlerine ekledi.
GKRY ile Yunanistan, Kıbrıs’taki üs çalışmalarına diğer yandan devam ediyor.
GKRY ve Yunanistan, İsrail benzeri bir modele geçiş yapıyor
GKRY yönetimi tarafından alınan bu karar, akıllara İsrail’de askerlik yapan kadınları getirdi. Kıbrıs’ta kabul edilen bu yeni yasa ile İsrail’deki kadın askerliği uygulaması arasında bazı benzerlikler ve önemli farklar var.
Güney Kıbrıs’taki uygulama, İsrail modelinin daha hafif bir versiyonu gibi düşünülebilir. Kadınların orduya katılımı artırılmak istense de İsrail’de olduğu gibi zorunlu askerlik getirilmediği için sistem tamamen gönüllülük esasına dayanıyor. Ayrıca Güney Kıbrıs, kadınların savaş birimlerinde görev alıp almayacağı konusunda net bir açıklama yapmış değildir.
Bu nedenle Kıbrıs’taki yeni sistem, daha çok kadınları askerlik konusunda teşvik eden bir adım olarak değerlendirilebilir. İsrail modeliyle kıyaslandığında, kapsamı ve zorunluluğu açısından oldukça farklı bir yapıya sahiptir.
Benzerlikler:
- Kadınların Askerlikte Daha Fazla Rol Üstlenmesi:
- Her iki ülke de kadınların silahlı kuvvetlerde daha aktif yer almasını teşvik ediyor.
- Güney Kıbrıs’ta kadınlar daha önce sözleşmeli asker olarak görev yapabiliyordu, şimdi ise gönüllü askerlik seçeneği sunuluyor.
- İsrail’de kadınlar uzun süredir orduda aktif roller üstleniyor.
- Kadınlar İçin Ayrı Eğitim Süreçleri:
- Güney Kıbrıs’ta, kadın gönüllüler erkeklerden ayrı olarak temel eğitim alacak.
- İsrail’de de kadınlar, bazı birliklerdeki eğitim süreçlerinde erkeklerden ayrı tutulabiliyor.
- Savunma Kapasitesini Güçlendirme Amacı:
- Her iki ülkede de kadınların askerliğe katılımı, savunma kapasitesini artırmak için bir fırsat olarak değerlendiriliyor.
Farklar:
- Zorunluluk vs. Gönüllülük:
- İsrail’de kadınlar için askerlik zorunludur. 18 yaşına giren kadınlar en az 2 yıl askerlik yapmak zorundadır.
- Güney Kıbrıs’ta ise kadınlar tamamen gönüllü olarak hizmet verecek.
- Hizmet Süresi:
- İsrail’de kadınların askerlik süresi genellikle 24 ay (2 yıl) olarak belirlenmiştir.
- Güney Kıbrıs’ta gönüllü kadın askerlerin hizmet süresi yalnızca 6 ay olacak.
- Görev Alanları:
- İsrail’de kadın askerler savaş birimlerinde bile yer alabiliyor ve birçok farklı uzmanlık alanında görev alıyor.
- Güney Kıbrıs’ta kadın gönüllülerin hangi alanlarda görev yapacağı Savunma Bakanlığı’nın yetkisine bırakılmış durumda ve aktif çatışma rollerinde yer alıp almayacakları belirsiz.
- Sivil Hayatta Teşvikler:
- Güney Kıbrıs’ta gönüllü kadın askerler için üniversite eğitiminde indirim ve kamu sektöründe işe girişte avantaj gibi teşvikler düşünülüyor.
- İsrail’de ise askerlik sonrası verilen avantajlar daha çok deneyim ve bağlantılar üzerine kuruludur.
Kaynak: Greek Reporter
