ABD Temsilciler Meclisi’nde iki partili bir grup, Türkiye’nin diplomatik statüsünün Avrupa’dan Orta Doğu ülkesi olarak yeniden sınıflandırılmasını öngören bir yasa tasarısı sundu. Tasarı, Kongre üyeleri Brad Schneider (Demokrat-Illinois) ve Gus Bilirakis (Cumhuriyetçi-Florida) tarafından destekleniyor.
Türkiye’ye Yönelik Eleştiriler ve İddialar
Yasa tasarısının gerekçesinde, Türkiye’nin son yıllarda izlediği dış politika nedeniyle Batı’nın güvenlik çıkarlarıyla çeliştiği öne sürülüyor. Türkiye’nin, Rusya, Çin ve İran ile ilişkilerini derinleştirdiği, Hamas’a destek verdiği ve Yunanistan ile Kıbrıs’a yönelik askeri faaliyetlerde bulunduğu iddia ediliyor. Ayrıca, Ankara’nın Batı karşıtı bir tutum sergilediği ve Avrupa hedeflerinden uzaklaştığı ileri sürülürken, Türkiye’nin İsveç ve Finlandiya’nın NATO’ya üyelik sürecine hemen onay vermemesi de sebep olarak sunuluyor.
Tasarıyı destekleyen Kongre üyelerinden Brad Schneider, Türkiye’nin NATO içindeki rolünü sorgulayan açıklamalar yaparak, “Türkiye bir yol ayrımında, ancak Erdoğan kararını verdi. Erdoğan’ın hükümeti Hamas’ı koruyor, Putin’in savaş makinesini destekliyor ve NATO birliğini engelliyor. ABD diplomasisinin Türkiye’yi hala Avrupa’nın bir parçası olarak görmeyi bırakmasının zamanı geldi” iddiasında bulundu.
Tasarının Hedefleri
Tasarı, Türkiye’nin ABD Dışişleri Bakanlığı’ndaki Avrupa ve Avrasya Bölümü’nden Yakın Doğu Bölümü’ne taşınmasını ve böylece İran, Suriye ve Libya ile aynı kategoride yer almasını öngörüyor.
Ayrıca, tasarıyı sunan Kongre üyeleri, ABD Dışişleri Bakanlığı’ndan Türkiye’nin dış politikasındaki bu değişimin ABD ve müttefikleri için olası sonuçlarını değerlendiren bir rapor hazırlamasını talep ediyor. Bu raporun, Türkiye’nin yeni sınıflandırılmasının diplomatik, askeri ve ekonomik etkilerini detaylandırması bekleniyor. Özellikle NATO içindeki dengeler, bölgesel istikrar ve ABD-Türkiye ilişkilerinin geleceği açısından olası etkilerin kapsamlı bir şekilde ele alınması isteniyor.
Tasarıya, Dina Titus (Demokrat-Nevada), Nicole Malliotakis (Cumhuriyetçi-New York), Chris Pappas (Demokrat-New Hampshire) ve Josh Gottheimer (Demokrat-New Jersey) gibi isimler de ortak sponsor olarak destek verdi.
Bu isimler arasında özellikle Yunanistan’a yakınlığıyla bilinen Gus Bilirakis ve Chris Pappas öne çıkıyor. Bilirakis, Yunan kökenli olup yıllardır ABD-Yunanistan ilişkilerini güçlendirmek adına çalışmalarıyla biliniyor. Pappas ise Yunan kökenli bir Amerikalı olarak, Türkiye’ye yönelik eleştirileri ve Yunanistan’a olan desteğiyle tanınıyor.
Ayrıca, tasarının destekçileri arasında İsrail yanlısı politikalarıyla bilinen Josh Gottheimer ve Nicole Malliotakis gibi isimler bulunuyor. Gottheimer, ABD-İsrail ilişkilerinde güçlü bir savunucu olarak öne çıkarken, Malliotakis de İsrail’in bölgedeki güvenliği konusunda aktif çalışmalar yürütüyor.
Kongre’deki Yankılar
Tasarı, ABD Kongresi’nde Türkiye’nin NATO içindeki rolüne dair süregelen tartışmaların bir parçası olarak görülüyor. Son dönemde ABD-Türkiye ilişkilerinde yaşanan gerilimler, F-16 satışı, Ankara’nın Rusya ile yakın ilişkileri ve Suriye politikaları gibi meseleler üzerinden büyümüştü.
Aynı gün, Temsilciler Meclisi Dışişleri Komisyonu Avrupa Alt Komitesi’nde “Doğu ve Batı Arasında Türkiye” başlıklı bir oturum düzenlendi. Bu oturumda, Türkiye’nin NATO’daki rolü, Rusya ve İran ile ilişkileri, Suriye politikası ve enerji güvenliği konuları tartışıldı. Kongre üyeleri ve uzmanlar, Türkiye’nin Batı ile Doğu arasındaki stratejik konumu, NATO içindeki yeri ve bölgesel politikaları hakkında görüşlerini paylaştı. Bu bağlamda, Türkiye’nin dış politikasına yönelik eleştiriler dile getirildi ve ABD’nin ulusal çıkarları açısından Türkiye’nin bölgedeki stratejik önemi değerlendirildi.
Cumhuriyetçi Kongre üyesi Bilirakis, “Türkiye, uluslararası hukuka uymayarak ve bölgesel istikrarsızlığa katkı sağlayarak ABD çıkarlarına zarar veriyor. ABD dış politikasının, bu düşmanca rejimin gerçek yüzünü yansıtmasının vakti geldi” şeklinde iddialarda bulundu.
Bilirakis’in bu sözleri, Yunanistan ve Kıbrıs’taki tansiyonu da yüksek tutan bir diplomatik bakışın devam ettiğini göstergesi olarak karşımıza çıkıyor. ABD’de bir kesimin Türkiye’yi Orta Doğu ülkesi olarak sınıflandırma girişimi, Ankara ile Washington arasındaki ilişkilerin geleceğini tartışmaya açabilir.
Avrupa Birliği ve Türkiye İlişkileri Canlanırken
Bu gelişmeler, Avrupa Birliği’nin güvenliğini sağlama ve savunma politikalarını yeniden şekillendirme çabalarının hız kazandığı bir döneme denk geldi. NATO’nun en büyük ikinci ordusuna sahip olan Türkiye, Avrupa’nın güvenliği açısından kritik bir aktör olmaya devam ederken, AB ile savunma ve güvenlik alanında nasıl bir iş birliği geliştirileceği sorusu yeniden gündeme geldi. Bazı kesimler Avrupa savunma yapılanmasına Türkiye’nin yer almasını elbette istemiyor.
Türkiye’nin AB üyelik süreci yıllardır duraksamış olsa da, artan bölgesel tehditler ve Avrupa’nın stratejik özerklik hedefleri, Ankara ile Brüksel arasındaki ilişkilerin yeni bir çerçevede ele alınmasını zorunlu kılıyor. Geçtiğimiz günlerde Cumhurbaşkanı Erdoğan da Avrupa Birliği’ne üyelik isteğinin devam ettiğini belirtmişti. Özellikle, Türkiye’nin Avrupa savunma politikalarına dahil olup olmayacağı ve güvenlik mimarisinde nasıl bir rol üstleneceği konuları AB içinde tartışılmaya devam ederken, ABD’de sunulan bu yasa tasarısına Türkiye’nin ve Avrupa ülkelerinin tepkileri bekleniyor.
Kaynak: Greek City Times
