NATO üyesi Estonya’nın hava sahası, üç Rus MiG-31 savaş uçağının hava sahasını yaklaşık 12 dakika boyunca izinsiz ihlal ettiğini açıkladı.
Olay, Baltık bölgesinde gerilimi artırırken, NATO jetleri müdahale ederek Rus uçaklarını bölgeden çıkardı ve Estonya, Rusya’ya diplomatik protesto sundu.
Estonya Dışişleri Bakanı Margus Tsahkna, olayın bu yıl içinde gerçekleşen dördüncü hava sahası ihlali olduğunu belirterek, “Bu kabul edilemez; ancak bugünkü ihlal, üç savaş uçağının girmesiyle benzeri görülmemiş derecede cüretkar” ifadelerini kullandı.
Bakan Tsahkna, Rusya’nın sınırları test eden agresif davranışlarına karşı siyasi ve ekonomik baskının hızla artırılması gerektiğini vurguladı.
Olayın ayrıntıları ve NATO müdahalesi
İhlal, Estonya’nın Vaindloo Adası açıklarında gerçekleşti. Rus uçakları uçuş planı sunmadı, transponderleri kapalıydı ve hava trafik kontrolüyle iletişim kurmadı, bu da olayın kasti olduğuna dair işaret olarak değerlendirildi.
NATO, bölgedeki duruma hızlı şekilde müdahale ederek İtalyan F-35’leri ile uçakları Estonya hava sahasından çıkardı. Uzmanlar, NATO’nun bu hızlı ve koordineli müdahalesinin Baltık bölgesinde savunma caydırıcılığını güçlendirdiğini belirtiyor.
Estonya, olay sonrası Rusya’nın Tallinn Büyükelçisi’ni Dışişleri Bakanlığı’na çağırarak resmi protesto notası sundu. Ayrıca, NATO’nun 4. Maddesi çerçevesinde istişare başlatmayı değerlendiriyor. Bu madde, bir üyenin toprak bütünlüğü, siyasi bağımsızlığı veya güvenliğinin tehdit altında olduğuna inanması durumunda NATO’nun birlikte hareket etmesini öngörüyor.
Bölgedeki gerilim ve önceki ihlaller
Söz konusu ihlal, Polonya hava sahasında 9-10 Eylül’de yaşanan 20’den fazla Rus İHA ihlalinin ardından gerçekleşti. Sadece birkaç gün önce, Rusya ve Belarus’un Zapad 2025 ortak askeri tatbikatı sona ermişti ve bu tatbikat bölgedeki gerilimi artırmıştı.
Uzmanlar, Rusya’nın bu tür eylemlerle NATO’nun doğu kanadındaki hazırlık ve tepki mekanizmalarını test ettiğini belirtiyor. Bir ABD yetkilisi, “Bu kadar çok Rus uçağının Estonya hava sahasında uzun süre bulunması kazara olamaz” değerlendirmesinde bulundu.
AB ve uluslararası tepkiler
AB Dışişleri ve Güvenlik Politikası Yüksek Temsilcisi Kaja Kallas, olayın “kazara olmadığını” ve bölgesel istikrarı doğrudan tehdit ettiğini vurguladı. NATO yetkilileri de bu ihlalin dikkatsiz ve tehlikeli bir davranış olduğunu ve ittifakın hızlı şekilde yanıt verebildiğini ifade etti.
Beyaz Saray ve ABD Dışişleri Bakanlığı ise yorum talebine henüz yanıt vermedi, ancak olayın ABD-Avrupa güvenlik iş birliği üzerinde değerlendirmelerinin sürdüğü belirtiliyor.
Kaynak: AA
