Yeni Zelanda, savunma bütçesini son 30 yılın en yüksek seviyesine çıkarıyor. Hedef, modern, etkin ve müttefiklerle uyumlu bir ordu olarak belirlendi.
Yeni Zelanda hükümeti, 2025 bütçesi kapsamında savunma harcamalarını önemli ölçüde artırıyor. Savunma Bakanı Judith Collins’in açıklamasına göre, toplam savunma harcaması 4,2 milyar Yeni Zelanda dolarına (yaklaşık 2,4 milyar ABD doları) ulaşacak.
Bu artışın büyük bölümü, geçen ay yayımlanan Savunma Yetenek Planı’ndaki öncelikli projelere ayrılacak.
Hava kuvvetlerine stratejik dokunuş
En dikkat çeken adımlardan biri, Kraliyet Yeni Zelanda Hava Kuvvetleri’ne ait iki adet Boeing 757-2K2 uçağının değiştirilmesi olacak. Bu uçaklar, 2003 yılında ikinci el olarak alınmış, 2007’de modernize edilmişti. Ancak hem yaşları hem de sınırlı kapasiteleri nedeniyle operasyonel ihtiyaçlara cevap vermekte zorlanıyor.
Yerlerine alınacak yeni nesil kargo uçakları ile Yeni Zelanda’nın uzak coğrafyalara personel ve donanım taşıma kapasitesinin artırılması hedefleniyor.
Denizde görev yapan helikopterler emekliye ayrılıyor
Bir diğer öncelik, sekiz adet Seasprite SH-2G(I) deniz helikopterinin yenilenmesi. Collins’in açıklamasına göre, 2015’ten bu yana hizmet veren helikopterlerden sadece beşi hâlâ operasyonel durumdadır. Geriye kalan üç helikopter ise artık sadece yedek parça kaynağı olarak kullanılıyor.
Yeni helikopterlerin, deniz karakol görevlerinden özel kuvvetler operasyonlarına kadar birçok alanda görev yapabilecek, daha uzun menzilli ve modern sistemlere sahip olması bekleniyor.
Modern savaşın gereklilikleri: füze, iletişim ve İHA savunması
Savunma Yetenek Planı, yalnızca hava araçlarıyla sınırlı değil. Listede, yeni nesil Javelin tanksavar füzeleri de bulunuyor. Bu sistemler, kara birliklerine düşman zırhlı araçlarına karşı yüksek vuruş kabiliyeti sağlıyor.
Ayrıca, kara birliklerinin güvenli iletişimini sağlamak için şifreli telsiz sistemlerinin tedariki ve sahadaki birlikleri insansız hava araçlarına karşı koruyacak elektronik savunma sistemlerinin kurulumu da planlanıyor.
Savunma altyapısı da güçlendirilecek
Bakan Collins, Devonport Deniz Üssü’nün modernize edileceğini, savunma personeline yönelik yeni konut projelerinin başlatılacağını ve ordu araç filosunun yenileneceğini açıkladı. Bunlara ek olarak dijital altyapı ve bilgi yönetim sistemlerine de ciddi yatırım yapılacak.
Savunma Bakanlığı’nın merkezi teşkilatı için ayrılan bütçe ise yaklaşık 26 milyon dolar olarak açıklandı.
“Ordumuzu yoğun bakımdan çıkarıyoruz”
Collins, Savunma Yetenek Planı’nın tanıtımında yaptığı açıklamada, “35 yıldır ihmal edilen bir alanda artık sorumluluk alma zamanımız geldi. Ordumuzu adeta yoğun bakımdan çıkarıyoruz” dedi.
Yeni Zelanda’nın savunma harcamalarının 2032/33 yılına kadar Gayri Safi Yurt İçi Hasıla’nın yüzde 2’sine ulaşması hedefleniyor. Bu seviye, ülkede en son 1982 yılında görülmüştü. Şu anki oran yüzde 1’in biraz üzerindedir.
Başbakan Christopher Luxon ise, “Bu bütçe sadece bir başlangıç, daha fazlası da gelebilir. Bu seviyede kalmayacağız,” diyerek uzun vadeli bir artışın sinyalini verdi.
Harcamalar nasıl finanse edilecek?
Ekonomistler, hükümetin büyük kısmı sermaye yatırımı olan bu harcamaları zaman içinde yayarak karşılamayı planladığını belirtiyor. Yani uçak, helikopter gibi kalemler bir kez alınacak ve uzun süre hizmet verecek.
Infometrics Başekonomisti Brad Olsen’e göre, “Bu yatırımlar yapılmazsa, daha yüksek işletme maliyetleri ve etkinlik kaybı kaçınılmaz olur. Asıl soru şu: Yapmamanın maliyeti ne kadar olacak?” Ancak hükümet, artan jeopolitik risklerin, savunmaya daha fazla kaynak ayrılmasını zorunlu kıldığını savunuyor.
Kaynak: RNZ. CO
