Ukraynalı savunma şirketi KB Medoid, FAB-500 genel maksat bombaları için geliştirdiği yeni kanatlı yönlendirme modülünü tanıttı. Bu yenilik sayesinde Ukrayna, tıpkı Rusya gibi eski Sovyet mühimmatlarını hassas güdümlü silahlara dönüştürerek derin taarruz yeteneklerini artırmayı hedefliyor.
United24 Media tarafından aktarılan bilgiye göre, yeni sistem Su-24M bombardıman uçaklarından bırakıldığında bombaların 60 ila 80 kilometre mesafeye kadar süzülerek hedefe ulaşmasına olanak tanıyor.
Kyiv merkezli KB Medoid tarafından geliştirilen kanatlı kit, FAB-500 bombalarına katlanabilir kanatlar ve çift modlu (atalet + uydu) güdüm sistemleri entegre ediyor. Mevcut sistemler GPS destekli çalışırken, Fransa iş birliğiyle geliştirilen karıştırma karşıtı teknolojilerin de gelecekte eklenmesi planlanıyor. Bu sayede bomba, yoğun elektronik harp altında dahi hedefe yönelme kabiliyetini sürdürebilecek.
Cephede ihtiyaç, endüstride dönüşüm yarattı
Ukrayna’nın 2022’den bu yana yaşadığı savaş ortamı, savunma sanayisinde Ar-Ge faaliyetlerinin büyük hız kazanmasına neden oldu.
KB Medoid, Sovyet döneminden kalma büyük mühimmat stoklarını yeniden değerlendirmek amacıyla bu sistemi geliştirdi. FAB-500 bombaları, orijinal haliyle hassas güdümden yoksun olduğu için uçakların hedefe çok yaklaşmasını gerektiriyordu. Üstelik Ukrayna’nın böyle bir tarzda hava saldırısı gerçekleştirmesine de imkan yoktu.
Rusya’nın UMPK kitleriyle hassas bomba kapasitesini artırması üzerine, Ukrayna da bu teknolojiyi taklit ederek yerli imkanlarla geliştirmeye başladı. Geliştirme sürecinde ele geçirilen Rus menşeili (Birleşik Süzülme ve Düzeltme Modülü) UMPK parçaları ve sahadaki gözlemlerden önemli teknik bilgiler elde edildi.
Ukrayna’nın geliştirdiği bu kit, Rusya’nın UMPK sistemleriyle benzer menzil ve isabet kabiliyeti sunarken, daha düşük maliyet ve teknik basitlikle öne çıkıyor. Ukrayna’nın elindeki geniş FAB-500 stoku ve mevcut uçak platformlarıyla entegrasyon kolaylığı da önemli bir avantaj sağlıyor.
Batılı muadiller olan ABD üretimi JDAM-ER ve Fransa’nın AASM sistemlerine göre ise hassasiyet ve elektronik karıştırmaya dayanıklılık konusunda geride kalsa da savaş şartlarında üretilebilir ve maliyet açısından çok daha avantajlı durumda.
Yeni kitin hizmete alınmasıyla Ukrayna, ön cepheye yaklaşmadan komuta merkezleri, mühimmat depoları ve altyapı hedeflerini vurma kapasitesi kazanıyor. Aynı zamanda bu gelişme, Ukrayna’nın NATO’dan gelen güdümlü mühimmatlara olan bağımlılığını azaltma iradesini de ortaya koyuyor.
Su-24M’lerin yanı sıra daha eski uçaklara da entegrasyon sağlanabilirse, bu sistem Ukrayna’nın düşük maliyetli ve etkili bir derin taarruz doktrini oluşturmasına katkı sunabilir.
FAB-500 kiti, Ukrayna’nın savaşın zor koşullarına rağmen gösterdiği teknolojik uyumun ve mühendislik direncinin simgesi haline geldi. Eski mühimmatların akıllı silahlara dönüştürülmesi sayesinde Ukrayna, hem karşı tarafın teknolojik üstünlüğünü dengelemekte hem de askeri özerklik hedefinde önemli bir adım atmış oluyor.
Geliştirme süreci hâlâ devam eden bu sistemin, menzil ve hassasiyet iyileştirmeleri ile birlikte savaş alanında belirleyici bir rol üstlenmesi bekleniyor.
Süzülen bombalar, Rus saldırılarında önemli bir yer tutuyor
Rus kuvvetleri, Ukrayna’ya yönelik saldırılarında 250, 500 ve 1.000 kilogram (kg) ağırlığında ve çeşitli boyutlarda FAB bombaları kullanıyor. Rusya’nın cephaneliğindeki en güçlüsü, Rusya Savunma Bakanlığı’nın Mart ayında seri üretime geçtiğini iddia ettiği 3.000 kilogramlık yüksek patlayıcı bomba olan FAB-3000’dir.
Konu hakkında verilen bilgilere göre Rus kuvvetleri, hassas güdümlü mühimmat eksikliğini telafi etmek için 2023’ün başlarında Ukrayna’ya karşı süzülerek atılan bombaları kullanmaya başladı ve haftada yüzlerce bomba attı.
Rus kuvvetleri, UMPK’yi uydu aracılığıyla yönlendiren navigasyon sistemlerini iyileştirerek daha isabetli olmasını sağlıyor. Uydu haberleşme sinyallerini stabilize eden ve elektronik harp önlemlerine karşı özellikle dirençli olan Kometa antenleriyle donatıyor.
Bunların hala yaygın ve sürekli kullanımı, Ukrayna’nın bunları henüz Rusya’nın üretme hızından daha hızlı imha edemeyeceğini gösteriyor. Ukrayna’nın benzer teknoloji ile stokundaki FAB tipi bombaları nasıl kullanacağı ise şimdilik merak konusu olarak kalmaya devam edecek.
Kaynak: United 24, Kyiv Independent
