Norveç, 52 adet F-35A Lightning II savaş uçağının tamamını teslim alarak, F-35 programına ortak olan ülkeler arasında belirlenen program hedefini ilk tamamlayan ülke oldu. Böylece Norveç Kraliyet Hava Kuvvetleri filosunu planlanan şekilde modernize etmiş oldu. Program kapsamında belirlenen uçak sayısına ulaşılması, ülkenin uzun vadeli tedarik stratejisinin tamamlandığını gösteriyor.
F-35 uçakları, üretici firma Lockheed Martin tarafından geliştirildi ve ilk teslimatlar 2015 yılında başladı. 2025 yılında tamamlanan teslimatlar sonrası uçaklar, Norveç’in Evenes ve Ørland hava üslerinde konuşlandırıldı.
Bu gelişmeyle birlikte Norveç, hava kuvvetlerini geleceğe hazırlama konusunda kararlı bir adım atmış oldu. F-35A’nın gelişmiş radar sistemleri, düşük radar izi ve ağ destekli operasyonel kabiliyetleri, ülkenin caydırıcılık gücünü önemli ölçüde artırması bekleniyor.
Norveç’in F-35 kullanımına yönelik dikkat çeken bazı uygulamaları da bulunuyor. 2022 yılından itibaren Norveç, F-35 uçaklarını NATO’nun Hızlı Tepki Alarmı (QRA) görevlerinde aktif olarak kullanmaya başladı. Özellikle Evenes Hava Üssü’nde 24 saat görev başında tutulan F-35’ler, hava sahası ihlallerine karşı hızlı müdahale amacıyla konuşlandırılıyor. Bu uygulama, Norveç’in NATO içindeki sorumluluklarını yerine getirme noktasındaki rolünü daha da belirginleştiriyor.
Öte yandan, Norveç’in savunma sanayii açısından dikkat çeken bir diğer hamlesi, ülke tarafından geliştirilen Ortak Taarruz Füzesi (Joint Strike Missile – JSM)’nin F-35’lere entegre edilmesi oldu. JSM, hem kara hem de deniz hedeflerine karşı hassas güdüm kabiliyeti sunuyor ve F-35’in dahili silah bölmesine uyumlu yapısıyla operasyonel gizliliği koruyor.
2023 yılında Finlandiya’da düzenlenen bir tatbikatta Norveç’e ait iki F-35 uçağının otoyola başarılı şekilde iniş yapması ise dikkat çeken bir başka örneği oluşturdu. Bu kabiliyet, özellikle savaş veya olağanüstü hallerde üs dışı iniş-kalkış yeteneğinin geliştirilmesi açısından önem taşıyor. Aynı şekilde Bardufoss Dağ Hava Üssü’nün F-35 operasyonlarında aktif rol üstlenmesi de, Norveç’in coğrafi koşullara adapte olabilen bir savunma planlaması benimsediğini gösteriyor.
Avrupa için F-35 bakım merkezi
Norveç Savunma Malzemeleri Ajansı (Forsvarsmateriell), Kongsberg Aviation Maintenance Services (KAMS) ile birlikte Rygge Hava Üssü’nde bir F-35 bakım tesisi kurulmasına yönelik uzun vadeli bir sözleşme imzaladı. Söz konusu tesis, Norveç’in hava kuvvetlerinin bakım ve operasyonel sürdürülebilirliğini artırmayı hedefliyor.
Yapılan açıklamaya göre, tesisin kurulumu Norveç’in savunma sanayi yetkinliklerini yerli olarak artırma stratejisinin bir parçası olarak değerlendiriliyor. Sözleşme kapsamında KAMS, F-35 uçaklarının bakım, onarım ve modernizasyon faaliyetlerini üstlenecek.
Rygge’deki tesisin, yalnızca Norveç Hava Kuvvetleri için değil, aynı zamanda bölgede faaliyet gösteren müttefik ülkelerin F-35 filoları için de kritik bir bakım ve destek üssü olabileceği belirtiliyor. Böylece Norveç, Avrupa’daki F-35 bakım altyapısında merkezi bir rol üstlenmeye hazırlanıyor.
Forsvarsmateriell’in açıklamasında, bu yatırımın Norveç’in stratejik savunma altyapısını güçlendireceği ve müttefik ülkelerle savunma alanındaki iş birliğini derinleştireceği vurgulandı. Yeni bakım tesisi, aynı zamanda Norveç’in bölgesel bakım merkezi olma potansiyelini de beraberinde getiriyor.
F-35’lerin Norveç savunma stratejisindeki rolü
F-35A Lightning II, Norveç’in geleceğe dönük hava kuvvetleri planlamasının temelini oluşturuyor. Beşinci nesil savaş uçağı olan F-35, gelişmiş sensör sistemleri, düşük görünürlük kabiliyeti ve birlikte çalışabilirlik özellikleri sayesinde Norveç’in hem ulusal hem de kolektif savunma sistemlerindeki rolünü güçlendiriyor.
Norveç Hava Kuvvetleri Komutanlığı tarafından yapılan açıklamada, F-35 uçaklarının tam operasyonel kapasiteye ulaşmasıyla birlikte ülkenin hava savunma kabiliyetlerinin daha da artırılacağı ve NATO içindeki sorumluluklarını daha etkin bir şekilde yerine getirebileceği belirtildi.
Kaynak: PR Newswire
