Hamas ve Filistinli silahlı grupların İsrail’e yönelik 7 Ekim saldırıları, 2024 yılı boyunca İsrail ile Lübnan arasındaki sınır çatışmalarının daha da alevlenmesine yol açtı.
İsrail’in Lübnan’a askeri operasyon düzenleme gerekçesi, Hizbullah’ın kuzey sınırına yönelik saldırıları olarak gösterildi.
Hamas’ın İsrail iç bölgelerine düzenlediği saldırıların ardından İsrail, Gazze’ye yönelik geniş çaplı hava ve kara harekâtı başlattı.
Aynı dönemde, Lübnan’dan İsrail’e yönelik roket saldırılarında da belirgin bir artış yaşandı. Hizbullah, Hamas ile dayanışma içinde olduğunu duyurarak İsrail’in kuzeyini füze ve insansız hava araçlarıyla hedef aldı.
Bu gelişmeler üzerine İsrail, “Hizbullah tehdidini ortadan kaldırmak ve kuzey sınırlarını güvence altına almak” amacıyla Lübnan’a kara harekâtı düzenledi.
İsrail Savunma Kuvvetleri (IDF), sınır hattında bazı stratejik noktaları ele geçirerek bir “tampon bölge” oluşturduğunu açıkladı. Operasyon sırasında İsrail güçleri, Lübnan’ın güneyindeki Marun er-Ras, Ayta eş-Şaab ve Bint Cbeil gibi kritik bölgelerde yoğun çatışmalara girdi.
İsrail Savunma Bakanlığı, operasyonun Hizbullah’ın sınır bölgesindeki askeri kapasitesini zayıflatmak ve İsrail yerleşimlerini korumak amacıyla düzenlendiğini öne sürdü. Ancak Lübnan hükümeti ve uluslararası toplum, İsrail’in bu askeri harekâtını “egemen bir ülkenin topraklarına yönelik açık bir ihlal ve uluslararası hukukun çiğnenmesi” olarak değerlendirdi.
Lübnan Yönetiminden İsrail’e Sert Tepki
Lübnan Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü Necat Şerafeddin, Lübnan Cumhurbaşkanı Joseph Avn, Başbakan Nevvaf Selam ve Meclis Başkanı Nebih Berri’nin katılımıyla Beyrut’taki Baabda Sarayı’nda gerçekleştirilen toplantı sonrasında önemli açıklamalarda bulundu.
Şerafeddin, toplantıda İsrail’in Lübnan’daki askeri varlığının ve özellikle ateşkes sonrası devam eden ihlallerinin ele alındığını belirtti. “Egemenliğimizin korunması için Lübnan, güneyinin güvenliği ve istikrarı adına haklarını savunmaktadır. İsrail’in varlığı, uluslararası hukuk çerçevesinde işgal olarak kabul edilecektir.” ifadelerini kullandı.
Sözcü ayrıca, ateşkes sürecinde arabulucu rol üstlenen ABD ve Fransa’nın, anlaşmanın uygulanmasını sağlama konusunda daha fazla sorumluluk alması gerektiğini vurguladı. BM’nin 1701 sayılı kararına dikkat çeken Şerafeddin, İsrail’in bu karara uymaması halinde Lübnan’ın her türlü diplomatik ve hukuki yola başvuracağını dile getirdi.
Lübnan Dışişleri Bakanlığı ise İsrail’in işgal ettiği bölgelerden derhal çekilmesi gerektiğini belirten bir bildiri yayımlayarak, uluslararası toplumu İsrail’in saldırgan politikalarına karşı daha sert tedbirler almaya çağırdı.
Ateşkes Anlaşması ve İsrail’in Çekilme Süreci
Lübnan ile İsrail, 27 Kasım 2024’te varılan ateşkes anlaşması kapsamında İsrail’in 60 gün içinde işgal ettiği Lübnan topraklarından çekilmesini öngören bir sürece girdi. Ancak İsrail hükümeti, Lübnan ordusunun bölgedeki kontrolü tam olarak sağlayamadığını ve Hizbullah’ın bölgede varlığını sürdürdüğünü öne sürerek çekilme sürecini uzattı.
Lübnan Sağlık Bakanlığı’nın verilerine göre, ateşkesin sağlanmasının ardından İsrail ordusunun devam eden saldırılarında 79 kişi hayatını kaybetti, 267 kişi yaralandı. Özellikle hava saldırıları nedeniyle binlerce sivil, yaşadığı yerleri terk etmek zorunda kaldı.
İsrail güçlerinin çekildiği bölgelerde Lübnan ordusunun konuşlanma süreci devam ederken, sivil savunma ekipleri de arama kurtarma çalışmalarına başladı. Resmi kaynaklara göre, güneyde İsrail’in saldırılarında yıkılan binaların enkazında yapılan çalışmalarda 23 kişinin cansız bedenine ulaşıldı.
BM: “İsrail 1701 Sayılı Kararı İhlal Ediyor”
Birleşmiş Milletler Lübnan Özel Koordinatörü Jeanine Hennis-Plasschaert ve BM Lübnan Geçici Barış Gücü (UNIFIL) Komutanı General Aroldo Lazaro, İsrail’in çekilme sürecini geciktirmesinin, BM’nin 1701 sayılı kararına aykırı olduğunu duyurdu.
BM yetkilileri, Lübnan ile İsrail arasında varılan ateşkesin uygulanmasının önemli olduğunu vurgulayarak, İsrail’in çekilme sürecindeki gecikmelerinin taraflar arasında gerilimi artırabileceği konusunda uyardı.
Yapılan açıklamada, “İsrail ordusu, Lübnan’ın güneyindeki yerleşim bölgelerinden çekildi ancak Lübnan ordusunun buralara konuşlanma süreci zorlu şartlar altında devam ediyor. Lübnan yönetimi, güneyde devlet otoritesini sağlamaya kararlıdır.” ifadelerine yer verildi.
İsrail’in Pozisyonu ve Askeri Stratejisi
İsrail Savunma Bakanı Yisrael Katz, İsrail’in Lübnan’daki askeri varlığının tamamen sona ermeyeceğini belirterek, “İsrail ordusu, kuzeydeki kasabaların korunmasını sağlamak amacıyla Lübnan’da sınır hattı boyunca beş gözlem noktasındaki tampon bölgede kalacak.” ifadelerini kullandı.
Bu açıklama, İsrail’in bazı noktalardan çekilmiş olmasına rağmen belirli bölgelerde askeri varlığını sürdüreceğini gösterdi. İsrail’in bu stratejisi, Lübnan hükümetinin itirazlarına ve uluslararası baskılara rağmen uygulanmaya devam ediyor.
Lübnan’da Yeniden İnşa Süreci ve Halkın Dönüşü
İsrail saldırılarında büyük yıkıma uğrayan Lübnan’ın güneyinde yerel halk, İsrail’in çekildiği bölgelere geri dönmeye başladı. Ancak birçok kasaba ve köy, İsrail hava saldırıları nedeniyle büyük zarar gördü. Lübnan hükümeti, savaşın vurduğu bölgelerde yeniden inşa çalışmalarına başlamak için uluslararası toplumdan destek talep etti.
Özellikle Nabatiye ve Bint Cbeil bölgelerinde altyapının tamamen çöktüğü ve su, elektrik gibi temel hizmetlerin sağlanmasının zorlaştığı bildirildi. Lübnan Kızılayı ve uluslararası yardım kuruluşları, bölgeye insani yardım ulaştırmak için çalışmalarını sürdürüyor.
Lübnan, İsrail’in çekilme sürecini tamamlaması konusunda baskıyı artırırken, BM süreci yakından takip ediyor. Ancak İsrail’in belirli bölgelerde askerlerini tutmaya devam etmesi ve çekilme sürecindeki gecikmeler, bölgedeki gerginliği artırıyor.
Lübnan yönetimi, İsrail’in işgal ettiği topraklardan tamamen çekilmesi için diplomatik girişimlerini sürdürmeye kararlı görünüyor. Ancak İsrail’in tampon bölge stratejisi ve Lübnan’daki altyapıya verdiği zarar, ateşkesin kalıcılığı konusunda soru işaretleri yaratmaya devam ediyor.
KAYNAK: AA
