Güney Kore’nin devlet destekli Savunma Geliştirme Ajansı (ADD), Ekim ayında Pyongyang üzerinde uçtuğu iddia edilen bir insansız hava aracının (İHA), Güney Kore ordusuna ait bir keşif platformuna büyük ölçüde benzediğini ortaya koydu.
Kuzey Kore’nin söz konusu İHA’nın propaganda broşürleri dağıttığını ileri sürmesi, bu benzerliği daha da dikkat çekici hale getiriyor.
Demokrat Parti (DP) milletvekili Boo Seung-chan’ın ofisine sunulan rapora göre, İHA’nın tasarımı Güney Kore ordusunun İHA Komutanlığı tarafından kullanılan bir modele son derece yakın görünüyor. Model adı açıkça belirtilmese de yerli üretim S-BAT İHA’ya benzediği değerlendiriliyor.
Teknik ayrıntılar benzerliği destekliyor
ADD raporunda, dikey kuyruk yüzeylerinde bulunan aktüatör konumları, veri bağlantı antenlerinin yeri ve egzoz çıkışı, soğutma kanalları gibi motor detaylarının, Güney Kore envanterindeki bir İHA ile “neredeyse birebir” olduğu kaydedildi. Ancak gövdenin alt bölümünde bazı farklılıkların gözlendiği ve bu farkların broşür bırakma amacıyla yapılmış olabileceği belirtildi.
Raporda ayrıca, bu sınıftaki bir İHA’nın Baengnyeong Adası’ndan havalanarak Pyongyang’a ulaşacak menzil ve yön bulma sistemlerine sahip olduğu da doğrulandı. Bu detay, Kuzey Kore medyasının İHA’nın kalkış noktasına dair iddialarını teknik olarak mümkün kılıyor.
Kuzey Kore benzetmiş de olabilir
Her ne kadar teknik benzerlik güçlü olsa da, ADD raporu bu İHA’nın kesin olarak Güney Kore’ye ait olduğunu söylemekten kaçındı. Kuzey Kore’nin ya bu tasarımı ele geçirerek birebir üretmiş ya da tasarımı kopyalayarak benzer bir model geliştirmiş olabileceği ihtimali açık bırakıldı.
Yine de muhalefet kanadında yer alan bazı siyasetçiler, bu olayın Güney Kore yönetimi tarafından kasıtlı olarak planlandığını ve Pyongyang’ı kışkırtmak için kullanıldığını öne sürüyor. Özellikle eski Savunma Bakanı Kim Yong-hyun’un, bu İHA operasyonunu dönemin Cumhurbaşkanı Yoon Suk-yeol’un sıkıyönetim ilanına zemin hazırlamak amacıyla onayladığı iddia ediliyor.
Güney, suçlamalara dair ne yorum yaptı ne de reddetti
Kuzey Kore, Ekim ayında söz konusu İHA’nın başkent semalarında defalarca propaganda broşürü bıraktığını ve bu olayın tekrarlanması halinde Seul’ün yok edileceğini açıklamıştı. İddialar karşısında Güney Kore ordusu yorum yapmayı reddetmişti.
Yaklaşık bir hafta sonra Pyongyang, düşürüldüğünü iddia ettiği İHA’nın görüntülerini yayımladı. ADD tarafından yapılan analizde kullanılan görsellerin bu görüntüler olduğu belirtildi. Ancak Savunma Tedarik Programı İdaresi (DAPA) sözcüsü, raporun resmi bir hükümet kararı olmadığının altını çizdi.
Uluslararası Sivil Havacılık Örgütü (ICAO), Kuzey Kore’nin hava sahasının ihlal edildiği yönündeki resmi başvurusunu 18 Nisan’da reddetti. Birleşmiş Milletler Komutanlığı ise olayla ilgili incelemelerin sürdüğünü ancak henüz herhangi bir sonuç açıklanmadığını bildirdi.
Muhalefet soruşturma istiyor
DP milletvekili Boo Seung-chan, ADD’nin teknik veriler üzerinden ulaştığı bulguların, Güney Kore’nin bu operasyonda rol aldığını “fiilen ortaya koyduğunu” savundu. Boo, operasyonun siyasi bir amaç taşıyıp taşımadığının belirlenmesi için kapsamlı bir soruşturma başlatılması gerektiğini söyledi.
DP’li vekiller ayrıca, Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nin bu operasyonu ordunun geleneksel komuta zincirini devre dışı bırakarak doğrudan yürüttüğünü iddia ediyor.
Uzmanlardan temkinli değerlendirme
Kyungnam Üniversitesi’ne bağlı Uzak Doğu Araştırmaları Enstitüsü’nden Prof. Lim Eul-chul, operasyonun teknik olarak mümkün ve siyasi olarak da Yoon yönetiminin bilgi yayma stratejisine uyumlu olduğunu belirtti. Ancak Lim, bu iddiaların henüz kesin bir kanıta dayanmadığını ve 3 Haziran’daki başkanlık seçimlerini Lee Jae-myung’un kazanması halinde daha geniş çaplı bir soruşturma başlatılabileceğini ifade etti.
Seul merkezli Asan Politika Araştırmaları Enstitüsü’nden askeri analist Yang Uk ise, sadece Kuzey Kore’nin paylaştığı görüntülere dayanarak kesin hükme varmanın yanlış olacağı görüşünde bulunuyor. Yang, pek çok İHA tasarımının çevrimiçi kaynaklarda veya savunma fuarlarında yer aldığını, bu nedenle Kuzey Kore’nin de benzer bir model üretmiş olabileceğini belirtti.
Ayrıca Yang, böyle bir operasyonun “otomatik olarak gayrimeşru kabul edilmemesi” gerektiğini savunarak, belirli ölçüde stratejik belirsizliğin ulusal çıkarlara hizmet edebileceğini vurguladı.
Kuzey Kore, İHA’lara karşı helikopterle savunma eğitimi başlattı
Pyongyang yönetimi, insansız hava araçlarına karşı hava savunma yeteneklerini artırmak amacıyla MD500 tipi hafif taarruz helikopterleriyle özel tatbikatlar düzenledi.
15 Mayıs’ta lider Kim Jong-un’un denetiminde gerçekleşen tatbikatlarda, helikopter pilotları kokpite monte edilen hafif silahlarla düşman İHA’larını hedef aldı. Tatbikat, özellikle keşif ve hassas vuruş görevlerinde kullanılan düşük irtifalı İHA’ları etkisiz hale getirmeye odaklandı.
Bu yaklaşım, son dönemde Ukrayna gibi çatışma bölgelerinde görülen benzer taktikleri andırıyor. Ukrayna Hava Kuvvetleri de Yak-52 tipi eğitim uçaklarını silahlandırarak, alçak irtifada uçan Rus yapımı İHA’lara karşı benzer yöntemler kullanmıştı.
Pyongyang’ın tatbikatı, insansız tehditlere karşı esnek yanıt yeteneği kazanmaya dönük çabalarının bir parçası olarak değerlendiriliyor.
Her ne kadar MD500 helikopterleri özel İHA savunma sistemlerine kıyasla sınırlı kabiliyete sahip olsa da Kuzey Kore bu tür maliyet-etkin çözümleri hayata geçirmeye kararlı görünüyor.
Kaynak: NK NEWS, KCNA
