İçindekiler
Kirkor Divarcı, Türkiye’nin ilk başarılı füze denemelerini gerçekleştiren ve Bandırma Füze Kulübü’nü kurarak Türk füze tarihine adını altın harflerle yazdıran öncü bir isimdir. 1935 yılında Balıkesir’in Bandırma ilçesinde doğan Kirkor Divarcı, Ermeni kökenli bir Türk vatandaşıdır. Hayatı boyunca teknolojiye, bilime ve yeniliğe büyük bir ilgi duymuş olan Divarcı, mühendislik eğitimi almamasına rağmen kendi çabalarıyla kendisini geliştirerek fark yaratmıştır. Özellikle 1950’li yılların sonu ve 1960’lı yıllarda gençler arasında bilimsel çalışmalara olan ilgiyi artırmayı amaç edinmiştir.
Bandırma Füze Kulübü’nü nasıl kurdu?
1959 yılında Bandırma’da lise öğrencileriyle birlikte Bandırma Füze Kulübü’nü kuran Kirkor Divarcı, füzecilik alanında kısıtlar içinde de olsa büyük hedefler belirledi. Kulüp, amatör koşullarda olmasına rağmen o dönemin şartlarında oldukça ileri düzey bir çalışma ortamı oluşturdu. Ekipte, füzeler konusunda deneyimi olmayan ama hevesli ve öğrenmeye aç bir grup genç bulunuyordu. İlk başta basit deneylerle başlayan çalışmalar, zamanla profesyonel denemelere dönüştü. Bu süreçte Kirkor Divarcı’nın liderliği ve kararlılığı belirleyici oldu.
Hangi füze denemeleriyle tanındı?
Divarcı’nın en ünlü başarısı, 19 Eylül 1962 tarihinde İstanbul Üsküdar’da gerçekleştirilen “Marmara-1” füze denemesidir. “Marmara-1” füzesi, 1,33 metre uzunluğunda ve 1,5 kilogram ağırlığındaydı. Bu füze, yaklaşık 10.000 metre yüksekliğe ulaşarak döneminin çok ötesinde bir başarı elde etti. Bu başarı, Türkiye’nin ilk başarılı füze fırlatması olarak kayıtlara geçti. Bu füze denemesi, Türkiye’nin uzay teknolojilerine adım atması açısından sembolik bir anlam taşıyordu.
Hangi zorluklarla karşılaştı?
Kirkor Divarcı, füze çalışmalarını finanse edebilmek için kısıtlı imkanlar içinde çok büyük fedakarlıklar yapmıştır. Hatta nişanlısıyla evlenmek üzere biriktirdiği parasını bu projelere harcamaktan çekinmemiştir. Ne yazık ki, büyük umutlarla yüretütüğü bu çalışmalar, bir gece çıkan yangın sonucu büyük bir darbe almış ve tüm projeleri yanarak yok olmuştur. Bu talihsiz olay, Bandırma Füze Kulübü’nün faaliyetlerinin sona ermesine neden olmuştur. Ancak Divarcı’nın hikayesi burada bitmemiş, onun azmi ve mücadelesi hep bir ilham kaynağı olarak anılmıştır.
Kirkor Divarcı’nın mirası nedir?
Kirkor Divarcı’nın hikayesi, Türkiye’nin savunma sanayi ve uzay teknolojileri tarihinin ilham verici bir parçası olarak kabul edilmektedir. Azmi, özverisi ve bilime olan tutkusuyla pek çok kişiye ilham vermiştir. Sadece Bandırma Füze Kulübü ile değil, Türkiye’deki bilimsel merak ve girişimcilik ruhunun simgesi haline gelmiştir. Hakkında yazılan kitaplar, belgeseller ve haberler onun adını gelecek nesillere taşımaya devam etmektedir. Onun hayatından öğrenilecek en büyük ders, imkansız gibi görülen hayallerin bile azim, çalışma ve inatçılıkla gerçeğe dönüşebileceğidir.
Kirkor Divarcı nasıl öldü?
Kirkor Divarcı’nın ölümü hakkında net ve detaylı bilgiler kamuya açık kaynaklarda sınırlıdır. Ancak hayata veda etmesinin ardından onun bilim ve teknoloji alanındaki katkıları, tüm Türkiye tarafından saygı ve minnetle anılmaya devam etmektedir. Hayatı boyunca pek çok zorlukla mücadele eden Divarcı, özellikle füze çalışmalarını yüretirken maddi imkansızlıklar ve teknik eksikliklerle savaşmak zorunda kalmıştır. En dramatik olay ise, tüm projelerinin ve çalışmalarının bulunduğu evinde çıkan yangın olmuştur. Bu yangın, onun tüm emeklerini bir anda yok etse de, Divarcı’nın azmi ve hayalleri asla yanmamış, onun unutulmaz bir figür olmasını sağlamıştır.
