Katar ve ABD arasında, Katar’ın başkenti Doha’da 14 Mayıs 2025 tarihinde düzenlenen resmi törenle toplam 1,2 trilyon dolarlık ekonomik taahhüt içeren büyük bir anlaşma paketi imzalandı. İmza töreni ABD Başkanı Donald Trump ve Katar Emiri Şeyh Temim bin Hamed Al Sani’nin katılımıyla gerçekleşti.
Anlaşma kapsamında, ABD ile Katar arasında toplamda 243,5 milyar doları aşan çeşitli ekonomik iş birlikleri açıklandı. Bu çerçevede öne çıkan başlıklar arasında savunma sanayi anlaşmaları ile 96 milyar dolarlık Boeing ve GE Aerospace uçak ve motor alımı da vardı.
Katar, Raytheon’dan dron savunma sistemi satın alıyor
Raytheon ile yapılan 1 milyar dolarlık anlaşma, Katar’ın sabit tesislerini insansız hava aracı tehditlerine karşı koruyacak gelişmiş bir savunma sistemini kapsıyor. Bu sistemin adı FS-LIDS (Fixed Site – Low, Slow, Small Unmanned Aerial System Integrated Defeat System).
FS-LIDS, düşük irtifada, yavaş ve küçük insansız hava araçlarına karşı etkili bir çözüm sunmak üzere tasarlandı. Sistem; Ku-band radar (KuRFS), elektro-optik/infrared (EO/IR) sensörler ve Coyote Block 2 önleyici sistemleri entegre ediyor. Bu teknoloji, 360 derece tehdit algılama ve imha yeteneğiyle öne çıkıyor. Sabit olan bu sistemin aynı zamanda mobil versiyonu da bulunuyor. Yapılan anlaşma ile birlikte Katar, bu sistemin ilk uluslararası müşterisi oldu.
General Atomics’ten MQ-9B alımı
İkinci anlaşma ise General Atomics firmasıyla yaklaşık 2 milyar dolarlık bir değer taşıyor. Bu kapsamda Katar, ABD üretimi MQ-9B insansız hava araçlarını envanterine katacak.
MQ-9B, uzun menzilli ve çok görevli bir insansız hava aracı sistemi. Keşif, gözetleme ve hedef belirleme gibi görevleri yerine getirebilen bu sistem, aynı zamanda silah sistemleriyle donatılabiliyor. NATO standartlarına uygun olarak geliştirilen sistem, İngiltere, Belçika, Kanada, Polonya ve Hindistan gibi ülkeler tarafından da tercih ediliyor.
MQ-9B’nin iki ana varyantı bulunuyor: SkyGuardian kara konuşlu görevler için optimize edilmişken, SeaGuardian ise deniz gözetleme ve deniz güvenliği görevlerinde kullanılıyor. Katar’ın tedarik ettiği sistemin kara konuşlu SkyGuardian varyantı olduğu değerlendiriliyor.
Anlaşma kapsamında Katar’a:
- 8 adet MQ-9B insansız hava aracı,
- 200 adet JDAM (Müşterek Doğrudan Taarruz Mühimmatı) kiti,
- 300 adet BLU-111 genel maksat bombası,
- 110 adet Hellfire II füzesi,
- ve GBU-12 Paveway II güdümlü bombalar sağlanacak.
Bu sistemler Katar Silahlı Kuvvetleri’nin operasyonel kapasitesini artıracak ve bölgesel güvenlik dengesinde etkili bir unsur haline gelecek.
Katar ve ABD, ayrıca 38 milyar dolarlık potansiyel yatırımı kapsayan bir niyet beyanı da imzaladı. Bu belge, iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğini daha ileri taşıma amacını taşıyor. Anlaşma; Al Udeid Hava Üssü’nde yük paylaşımı, hava savunma sistemleri ve deniz güvenliği gibi alanlarda iş birliğini kapsıyor.
Tüm bu anlaşmalar, ABD ekonomisi için önemli katkılar sağlarken, Katar’ın savunma ve ekonomik altyapısını modernleştiriyor.
Boeing ve GE’den rekor uçak anlaşması
Katar Havayolları, Boeing ve GE Aerospace ile 96 milyar dolarlık dev bir anlaşmaya imza attı. Anlaşma, 210 adet Boeing 787 Dreamliner ve 777X tipi uçağın alımını kapsıyor. Uçaklar, GE Aerospace üretimi motorlarla donatılacak. Bu alım, Boeing tarihinin en büyük geniş gövdeli uçak siparişi olarak kayda geçti.
Söz konusu anlaşmanın ABD’de yılda 154.000 istihdam yaratması, toplamda 1 milyonu aşkın işi desteklemesi bekleniyor.
Trump’a hediye uçak
Öte yandan bazı iddialara göre Katar Şeyhi, Trump’a lüks bir Boeing 747-8 uçağı hediye etme planı gündeme geldi. Yaklaşık 400 milyon dolar değerindeki bu uçak, geçici olarak Air Force One olarak kullanılmak üzere ABD Savunma Bakanlığı’na devredilecek ve Trump’ın görev süresinin ardından başkanlık kütüphanesine bağışlanması planlandığı iddia ediliyor.
Trump, bu hediyeyi “şeffaf ve kamuya açık bir işlem” olarak nitelendirirken, bazı hukukçular ve muhalifler, bu durumun ABD Anayasası’nın Yabancı Menfaat Maddesi’ni ihlal edebileceğini öne sürüyor. Yasa maddesi şöyle; “Hiçbir kişi, Amerika Birleşik Devletleri’nin kamu görevlisi olarak görev yaparken, Kongre’nin onayı olmadan, herhangi bir yabancı hükümetten unvan, maaş, görev, hediye veya başka bir maddi kazanç kabul edemez.”
Katar hükümeti ise, uçağın hediye edilmesiyle ilgili nihai bir kararın henüz alınmadığını belirtti.
Kaynak: The White House
