İtalya, Estonya’ya SAMP/T sistemi gönderiyor

İtalya, NATO çerçevesinde yürütülen caydırıcılık ve savunma tedbirleri kapsamında, gelişmiş SAMP/T hava ve füze savunma sistemini 2025 sonbaharında Estonya’ya konuşlandıracak. Sistem, Estonya’daki Ämari Hava Üssü’ne kurulacak.

Estonya Savunma Bakanlığı’nın duyurusuna göre, bu konuşlandırma NATO’nun doğu kanadında hava savunma kabiliyetlerini artırma hedefinin bir parçası olarak gerçekleştirilecek. Savunma Bakanı Hanno Pevkur ve İtalya Savunma Bakanı Guido Crosetto, Brüksel’de düzenlenen NATO Savunma Bakanları toplantısı öncesinde bu gelişmeyi kamuoyuna duyurdu.

Estonya tarafı, İtalya'nın bu kararıyla NATO’nun Baltık ülkelerine olan bağlılığının ve caydırıcılık politikasının açık bir göstergesi olduğunu vurguladı. Savunma Bakanı Pevkur, konuşmasında "Bu konuşlanma, Estonya'nın hava savunma kapasitesinin güçlendirilmesi açısından son derece önemlidir" ifadelerini kullandı.

SAMP/T ile birlikte savaş uçakları da görev alacak

Konuşlandırma sadece SAMP/T sistemini kapsamıyor. Aynı dönemde, İtalyan Hava Kuvvetleri’ne ait savaş uçakları da Estonya hava sahasında görev yapacak. Bu çok yönlü destek, Baltık bölgesinin hava savunma kapasitesini önemli ölçüde artırmayı hedefliyor.

Ämari Hava Üssü, Estonya'nın NATO çerçevesindeki en kritik askeri tesislerinden biri olarak biliniyor. İtalyan uçaklarının burada görev yapması, üssün stratejik önemini daha da artıracak. Ayrıca bu konuşlandırma sayesinde Estonya, müttefiklerle birlikte ortak savunma tatbikatlarına katılma fırsatı da bulacak.

Litvanya'daki tecrübe Estonya'ya taşınıyor

İtalya, 2025 yılının Şubat ayında Litvanya’da gerçekleştirdiği konuşlandırma ile benzer bir görevi başarıyla tamamlamıştı. Litvanya’daki görev sırasında SAMP/T sisteminin Aster-30 füzeleri ve Arabel radarları ile etkili bir şekilde çalıştığı bildirildi.

Bu operasyonel tecrübe, Estonya’daki görev için önemli bir referans niteliği taşıyor. Uzmanlara göre, İtalya’nın bu tür konuşlandırmalarla hem sistemlerini sahada test ettiği hem de NATO’nun doğu kanadına doğrudan katkı sunduğu ifade ediliyor.

Aster üretiminde büyük artış hedefleniyor

Bu gelişmeler ışığında, İtalya’nın savunma sanayisinde Aster füzeleri üretimini %40 artıracağı ve bu oranı 2026 itibarıyla %100'e çıkaracağı da açıklandı. Bu üretim artışı, gelecekteki konuşlandırmaların lojistik desteğini güvence altına almayı amaçlıyor.

Fransa ile ortak geliştirilen SAMP/T sistemi, yüksek irtifa ve uzun menzilde etkili hava savunma yeteneği sunuyor. NATO içinde entegre edilebilir yapısı sayesinde, müttefik ülkelerin savunma ağları ile uyumlu çalışabiliyor.

İtalya’nın bu hamlesi, sadece Baltık ülkelerine değil, NATO’nun genel caydırıcılık stratejisine de önemli bir katkı olarak değerlendiriliyor.

SAMP/T sisteminin kullanıldığı ülkeler

SAMP/T hava savunma sistemi, günümüzde Fransa, İtalya, Singapur ve Ukrayna tarafından aktif olarak kullanılmaktadır. Fransa ve İtalya, sistemin ortak geliştiricileri olup, sistemlerini NATO görevleri kapsamında düzenli olarak farklı ülkelere konuşlandırmaktadır. Singapur ise 2018 yılından bu yana kendi entegre hava savunma ağı içinde bu sistemi kullanmaktadır. Ukrayna ise son yıllarda Fransa ve İtalya’dan aldığı bir batarya ile sistemi aktif olarak savaş ortamında kullanmaktadır.

Türkiye ise SAMP/T sistemine sahip değildir. 2016 yılında İtalya tarafından NATO kapsamında geçici olarak Kahramanmaraş’a konuşlandırılan bir SAMP/T bataryası, Türkiye’de sınırlı süreyle görev yapmıştır. 2018’de Fransa ve İtalya ile SAMP/T temelli uzun menzilli hava savunma sistemi geliştirme amacıyla ortak üretim görüşmeleri başlatılmış, bu kapsamda bir niyet mektubu imzalanmıştır. Türkiye, bu süreçte teknoloji transferi ve ortak üretim gibi konularda daha geniş iş birliği talep etmiş; ancak taraflar arasında teknoloji paylaşımı ve kontrol kısıtlamaları nedeniyle ilerleme sağlanamamıştır. 2021 yılı itibarıyla bu iş birliği süreci durdurulmuştur.

SİPER-1 ve SİPER-2

Türkiye, bu alandaki ihtiyaçlarını karşılamak üzere ASELSAN, ROKETSAN ve TÜBİTAK SAGE ortaklığıyla geliştirilen uzun menzilli hava savunma sistemi SİPER projesine ağırlık vermektedir. SİPER sistemi, SAMP/T’nin muadili olarak değerlendirilebilir ve 2024 itibarıyla ilk fazı envantere alınmıştır. Blok 2 versiyonu ile menzilin 150+ kilometreye çıkarılması hedeflenmektedir.