İsrail’e 50 adet F-15IA gelirken, Trump Türkiye’ye F-35 satışını düşünüyor

ABD Savunma Bakanlığı (Pentagon), Boeing’e İsrail Hava Kuvvetleri için 8,6 milyar dolarlık F-15 savaş uçağı sözleşmesi verildiğini açıkladı. Pentagon’dan yapılan duyuruya göre anlaşma, İsrail’e 25 adet yeni F-15IA savaş uçağının tasarım, entegrasyon, test, üretim ve teslimatını kapsıyor. Sözleşmede ayrıca ilave 25 uçak için opsiyon da bulunuyor.

Açıklama, ABD Başkanı Donald Trump’ın Florida’daki Mar-a-Lago malikanesinde İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile yaptığı görüşmenin ardından geldi. Pentagon yetkilileri, F-15IA programının İsrail’in uzun vadeli hava üstünlüğünü koruma hedefi açısından kritik önemde olduğunu vurguladı.

F-15IA, Boeing’in geliştirdiği F-15EX’in İsrail’e özel versiyonu olarak tanımlanıyor. Onlarca yıllık F-15 platformunun en gelişmiş sürümü olan uçak, İsrail Hava Kuvvetleri’nin en güvendiği savaş uçakları arasında yer alıyor. F-15’ler, son iki yılda İran bağlantılı hedeflere, Yemen’deki Husilere ve Lübnan’daki Hizbullah unsurlarına yönelik operasyonlarda yoğun şekilde kullanıldı.

İsrail, Kasım 2024’te 25 adet F-15IA için 5,2 milyar dolarlık ilk anlaşmayı imzalamıştı. Bu kapsamda uçakların 2031’den itibaren yılda 4 ila 6 adetlik partiler halinde teslim edilmesi planlanıyordu. Pentagon’un son duyurusuyla birlikte İsrail için üretilecek F-15IA sayısı 50’ye yükselmiş oldu. Bu uçaklar, İsrail Hava Kuvvetleri’nin envanterindeki 66 adet diğer F-15 varyantına eklenecek.

Trump: Türkiye’ye F-35 satışını ciddi şekilde düşünüyoruz

Öte yandan ABD Başkanı Trump, Netanyahu ile düzenlediği ortak basın toplantısında Türkiye’ye F-35 savaş uçağı satışı konusuna da değindi. Trump, bir gazetecinin sorusu üzerine, “Bunu çok ciddi şekilde düşünüyoruz” ifadesini kullandı.

ABD, Türkiye’yi 2019 yılında Rusya’dan S-400 hava savunma sistemi satın alması nedeniyle F-35 programından çıkarmıştı. Türkiye, F-35’in geliştirme sürecinde ortak ülkelerden biri olmasına rağmen programdan ihraç edilmiş ve teslimatlar durdurulmuştu.

Trump, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile iyi ilişkileri olduğunu vurgularken, olası bir F-35 satışının İsrail’e karşı kullanılmayacağını savundu. “Bunları İsrail’e karşı asla kullanmayacaklar, sorun olmayacak” diyen Trump, Erdoğan’ı “çok iyi bir dost” olarak nitelendirdi.

İsrail, askeri üstünlüğü kaybetmekten endişeli 

İsrail, geçmişte Türkiye ve bölgedeki diğer ülkelere F-35 satışı ihtimaline karşı açık endişe dile getirmişti. Tel Aviv yönetimi, Orta Doğu’daki “niteliksel askeri üstünlüğünü” korumayı ulusal güvenliğinin temel unsurlarından biri olarak görüyor.

Halihazırda Orta Doğu’da F-35 kullanan tek ülke İsrail konumunda bulunuyor. İsrail Hava Kuvvetleri envanterinde şu anda 45 adet F-35 yer alırken, 30 adet daha sipariş edilmiş durumda.

Trump’ın kısa süre önce Suudi Arabistan’a da F-35 satışı yapılacağını açıklaması, İsrail’de yeni bir endişe dalgasına yol açtı. ABD’li yetkililer ve savunma uzmanları, Reuters’a yaptıkları açıklamalarda Suudi Arabistan’a satılacak F-35’lerin İsrail versiyonundan daha düşük kabiliyette olacağını belirtti.

Pentagon’un Boeing ile imzaladığı F-15IA anlaşması ve Trump’ın Türkiye’ye F-35 açıklamaları, ABD’nin Orta Doğu’daki hava gücü dengelerini yeniden şekillendirebilecek adımlar olarak değerlendiriliyor. Uzmanlara göre bu süreç, hem İsrail’in hava üstünlüğü stratejisini hem de Türkiye-ABD savunma ilişkilerinin geleceğini doğrudan etkileyecek.