Düşen Libya uçağının kara kutusu Almanya’ya gönderildi

Libya Genelkurmay Başkanı Orgeneral Muhammed Ali Ahmed al-Haddad ile beraberindeki üst düzey askeri heyeti taşıyan özel jetin, 23 Aralık 2025’te Ankara’nın Haymana ilçesi yakınlarında düşmesiyle ilgili soruşturma kapsamında önemli bir aşamaya gelindi.

Libya İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasına göre, düşen uçağa ait kara kutu (uçuş veri kaydedicisi ve kokpit ses kayıt cihazı), teknik analizin yapılması üzere Almanya’ya gönderildi. Uçak kazasında hayatını kaybedenlerin kimliklerinin netleştirilmesi ve kazanın nedeninin kesin olarak belirlenmesi için kara kutunun analizi büyük önem taşıyor.

Kara kutu, uçuş sırasında uçaktan toplanan verileri ve pilotlar arasındaki konuşmaları kayıt altına alıyor; bu bilgiler, kaza öncesi uçakta neler olduğunu bilimsel olarak ortaya koyuyor.

Almanya’nın tercih edilmesinin nedeni, uçak kazalarına dair teknik analizlerin burada uzmanlaşmış kuruluşlar tarafından yapılması. Özellikle Braunschweig kentinde bulunan Federal Uçak Kazası Soruşturma Bürosu (BFU), uluslararası standartlarda uçuş kayıt cihazı incelemeleriyle biliniyor.

Libya İçişleri Bakanlığı’nın açıklamasında, Türk savcılığının soruşturma dosyası ve delilerle ilgili tüm belgeleri paylaşmaya hazır olduğu, kamera kayıtları ve diğer teknik belgelerin de ilgili makamlara iletileceği belirtildi.

Türk yetkililer de kara kutunun ve ses kayıt cihazlarının bulunduğunu, bunların kapsamlı bir teknik değerlendirmeye tabi tutulacağını açıklamıştı.

Türkiye Ulaştırma ve Altyapı Bakanı Abdulkadir Uraloğlu, kayıt cihazlarının tarafsız bir ülkede incelenmesinin amaçlandığını belirtmiş, ancak o aşamada hangi ülkeye gönderileceğini açıklamamıştı; sonrasında bu analiz için Almanya’da karar kılındı.

Kaza, Ankara Esenboğa Havalimanı’ndan kalktıktan kısa süre sonra meydana geldi. Jet, Libya’ya dönüş uçuşunda mühendislik bir arıza nedeniyle önce acil durum bildirimi yaparak geri dönüş prosedürleri başlatmış, ardından radarla bağlantısı kesilmişti. Arama ve kurtarma çalışmalarında uçuş veri kayıt cihazı ile kokpit ses kayıt cihazı enkazdan çıkarılmıştı.

Türkiye ile Libya arasında yürütülen ortak soruşturma çerçevesinde, Ankara Cumhuriyet Başsavcılığı resmî bir inceleme başlattı ve bu süreçte Türk makamları ile Libyalı yetkililer arasında koordinasyon sağlanıyor. Libya’dan gelen uzman ekipler, arama çalışmalarına destek veriyor ve DNA örnekleri gibi tanımlamaya yardımcı kanıtlar paylaşılıyor.

Kara kutunun Almanya’da incelenmesi süreci, kazanın nedenine yönelik kesin sonuçların bulunmasını sağlayacak bilimsel veriler sunması açısından kritik görülüyor. Ancak teknik analizin tamamlanması ve raporun ortaya çıkması aylar sürebiliyor, çünkü kayıt cihazlarından sağlıklı veri çıkarmak ve bunu uzman ekiplerin değerlendirmesine tabi tutmak zaman alıcı bir süreç.

Uluslararası kazalar söz konusu olduğunda uçuş kayıt cihazlarının bağımsız uzmanlar tarafından incelenmesi, kaza nedenine dair objektif ve güvenilir sonuçların elde edilmesine yardımcı oluyor. Kara kutu analizinin sonuçları sadece kaza sonrası sorumlulukları değerlendirmekle kalmayacak, gelecekte benzer kazaların önlenmesine dönük tavsiyelerin geliştirilmesi için de esas teşkil edecek.