Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile Rusya Devlet Başkanı Vladimir Putin, bir telefon görüşmesi gerçekleştirdi. Görüşmede Türkiye-Rusya ikili ilişkileri, karşılıklı iş birliği, savaşın gidişatı, enerji projeleri ile birlikte diğer bölgesel ve küresel gelişmeler ele alındı.
Yapılan resmi açıklamalara göre; İki lider, başta stratejik enerji projeleri olmak üzere çeşitli alanlarda karşılıklı yarar sağlayan iş birliğini geliştirme konusundaki kararlılıklarını vurguladı. Ticaret hacmindeki artış ve ikili ilişkilerdeki olumlu ivme memnuniyetle karşılandı.
Ukrayna’daki gelişmeler ve barış arayışları
Putin, ABD ile Ukrayna krizine yönelik yürütülen diyaloğun barışçıl çözüm arayışları açısından önem taşıdığını belirtti. 18 Mart itibarıyla başlayan, Rusya ve Ukrayna enerji altyapılarına yönelik saldırıların 30 gün süreyle durdurulmasını öngören moratoryum üzerinde mutabakat sağlandığını ifade etti. Ancak Kiev yönetiminin “provokatif saldırı girişimlerinin” sürdüğünü dile getirdi.
Cumhurbaşkanı Erdoğan ise savaşın sona erdirilmesi için başlatılan süreci Türkiye’nin yakından takip ettiğini belirtti. Türkiye’nin, onurlu ve kalıcı bir barış için müzakerelere ev sahipliği yapmaya hazır olduğunu ifade etti.
Karadeniz ve Tahıl Koridoru inisiyatifi
Görüşmede, Karadeniz’de ticari deniz trafiğinin güvenliğini sağlamaya yönelik adımlar da gündeme geldi. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin Karadeniz’in bir çatışma alanına dönüşmemesi için sorumluluk almaya devam ettiğini söyledi. Bu kapsamda, liderler 2022 yılında Türkiye ve Birleşmiş Milletler arabuluculuğunda imzalanan Karadeniz Tahıl Koridoru Anlaşması’nın yeniden canlandırılmasının önemine dikkat çekti.
Anlaşma, Ukrayna limanlarından dünya pazarına tahıl sevkiyatını mümkün kılarak küresel gıda krizinin önüne geçmeyi hedefliyordu. Ancak süreçte yaşanan aksaklıklar nedeniyle uygulama askıya alınmıştı. Erdoğan ve Putin, hem Rus tahıl ve gübre ihracatının önündeki engellerin kaldırılması hem de Ukrayna’dan yapılan ihracatın güvenli şekilde sürdürülmesi için çözüm odaklı bir yaklaşımın önemini vurguladı.
Türkiye, anlaşmanın başlatılmasında ve sürdürülmesinde aktif arabulucu rolüyle öne çıkmış; İstanbul’da yürütülen müzakerelere ev sahipliği yaparak hem Rusya hem de Ukrayna tarafından güvenilir bir aktör olarak kabul edilmişti. BM Genel Sekreteri António Guterres dahil birçok uluslararası isim, Türkiye’nin tahıl koridorunun işleyişine yaptığı katkıyı takdir etmişti. Ayrıca, Türk savunma ve dışişleri yetkilileri sürecin diplomatik ve lojistik koordinasyonunda kilit rol üstlenmişti.
Cumhurbaşkanı Erdoğan, Türkiye’nin bölgesel barış ve istikrar adına bu inisiyatifin yeniden işler hale getirilmesi için tüm diplomatik kanalları kullanmaya hazır olduğunu vurgularken, bu sürecin yalnızca Karadeniz için değil, küresel gıda güvenliği açısından da hayati önemde olduğunu ifade etti.
Suriye’nin toprak bütünlüğü ve istikrarı
Görüşmede Suriye meselesi de ele alındı. Her iki lider, ülkenin birlik, egemenlik ve toprak bütünlüğünün korunmasının önemine dikkat çekti. Cumhurbaşkanı Erdoğan, Suriye’nin istikrarı için terör örgütlerinin etkisiz hale getirilmesinin şart olduğunu belirtti. Türkiye’nin, sözde “Suriye Demokratik Güçleri”nin merkezi yönetim bünyesinde eritilmesini desteklediğini ve ülkenin kaynaklarının meşru yönetime bırakılması gerektiğini vurguladı.
Putin ise Suriye’de siyasi istikrarın sağlanması için tarafların ortak çabalarının önemini dile getirdi. Taraflar, etnik ve mezhebi ayrımcılığı körükleyen girişimlerin bertaraf edilmesi ve yaptırımların kaldırılması konularında ortak hareket etme konusunda mutabık kaldı.
Ramazan tebriği ve diplomatik temasların sürdürülmesi
Görüşmenin sonunda Putin, Cumhurbaşkanı Erdoğan’a ve Türk halkına Ramazan ayı ile yaklaşan Ramazan Bayramı dolayısıyla tebriklerini iletti. Liderler, farklı düzeylerde temasların sürdürülmesi konusunda da anlaşmaya vardı.
