İçindekiler
Tüketiciler, satın aldıkları ürünlerin arkasındaki şirketlerin etik duruşlarına giderek daha fazla önem veriyor. Bu bağlamda, bazı gıda markaları, İsrail-Filistin çatışmalarında taraf olarak algılanan pozisyonları nedeniyle boykot listelerine alınırken, diğerleri bu listelerde yer almamaktadır. Bu yazıda, Boykot.co sitesinde yayınlanan liste temel alınarak, boykot listelerinde yer alan ve almayan önde gelen gıda markalarını inceleyeceğiz.
Hangi gıda markaları boykot listesinde?
Boykot edilen markaların listelendiği Boykot.co sitesine göre, bazı gıda markaları İsrail-Filistin çatışmaları bağlamındaki tutumları ve iş birlikleri nedeniyle boykot listelerinde yer almaktadır.
Ülker
Yahya Ülker’in Starbucks’a gerçekleştirdiği ziyaretin, bazı çevrelerce İsrail’e dolaylı destek olarak yorumlandığı belirtilmektedir. Şirket ziyaretin boykot öncesinde yapıldığını açıklamış olsa da, kamuoyunun tepkisi sürmüştür. Ayrıca, Şok marketlerde Starbucks ürünlerine yer verilmesinin bu tepkileri artırdığı ifade edilmektedir.
İçim ve Dost Yoğurt
İçim markasının, Groupe Lactalis’e satılması sonrasında İsrail ile ilişkilendirilen yatırımlar nedeniyle bazı kaynaklar tarafından eleştirildiği ifade edilmektedir. Aynı üreticiye ait Dost yoğurt ürünleri de bu bağlamda boykot çağrılarına konu olmuştur.
Algida
Unilever’in, Ben & Jerry’s markası üzerinden İsrail’deki faaliyetlerine yönelik aldığı kararlar ve bu kararların uygulanış biçimi, Algida’ya yönelik eleştirilerin artmasına neden olmuştur. Şirketin, distribütörlük haklarını İsrailli bir girişimciye devretmesi bazı kaynaklarca İsrail’le bağın sürdüğü şeklinde yorumlanmaktadır.
Popeyes ve Burger King
Restaurant Brands International çatısı altındaki bu iki markanın, sosyal medyada yer alan bazı paylaşımlar ve haberler doğrultusunda İsrail’e destek verdiği yönündeki iddialar nedeniyle boykot çağrılarına konu olduğu belirtilmektedir.
Kent
Kent markasının bağlı olduğu Mondelez International’ın, İsrail merkezli girişimlere yatırım yaptığına dair iddialar nedeniyle markaya yönelik eleştiriler dile getirilmektedir.
Komili
Komili’nin bağlı olduğu şirketin hisselerinin bir kısmının, İsrail ile ticari ilişkileri olduğu öne sürülen Bunge tarafından alınmış olması, bazı kaynaklarda Komili’yi tartışmalı markalar arasına dahil etmektedir.
PepsiCo ve alt markaları
PepsiCo, İsrail merkezli SodaStream ve Sabra markalarının sahibi olması nedeniyle eleştirilmektedir. Doritos, Lays, Ruffles, Çerezza, Lipton, Pepsi ve Yedigün gibi markaları içeren PepsiCo ürünleri boykot çağrılarına maruz kalmaktadır. SodaStream’in, İsrail’in tartışmalı yerleşim bölgelerinde üretim yaptığı ve Sabra’nın ise Strauss Group ortaklığıyla İsrail ordusuna dolaylı destek sağladığı iddia edilmektedir.
Domino’s Pizza
CEO’su Russell Weiner’ın yaptığı bir bağışın, İsrail askerlerine destek sağladığı yönündeki haberler nedeniyle Domino’s Pizza markası bazı çevrelerce boykot çağrılarına maruz kalmaktadır.
SuperFresh
SuperFresh’in, Yıldız Holding bünyesinde yer alması ve yöneticilerinin bazı markalarla olan etkileşimlerinin kamuoyunda olumsuz algılandığı belirtilmektedir. Bu durum markaya yönelik boykot çağrılarının sebepleri arasında gösterilmektedir.
Danone ve Birşah
Danone’un İsrailli Strauss Dairies ile ortaklığı ve bazı yatırımlarının İsrail’le ilişkili şirketlerle bağlantılı olduğu yönünde iddialar bulunmaktadır. Bu durum, markaya yönelik eleştirilerin temelini oluşturmakta ve Birşah ürünlerini de kapsayacak şekilde boykot çağrılarını tetiklemektedir.
Nestlé
Nestlé’nin İsrailli Osem şirketinde hissedar olması ve İsrail’de Ar-Ge merkezi işletmesinin, şirketin İsrail’le ticari ilişkileri olduğu iddialarına dayanak oluşturduğu ifade edilmektedir.
Boykot edilen diğer popüler markalar
Boykot.co’nun verilerine göre boykot listelerinde yer alan diğer popüler markalardan bazıları şunlardır:
- Ferrero
- Milka
- Nescafe
- Coca Cola
- Kinder
- Heinz
- Nutella
- Fanta
- McDonald’s
- Sprite
- Dardanel
- Köfteci Yusuf
- Uno
- Pringles
- Albeni
- Aytaç
- Sana
- Carte D’or
- Oreo
- Toblerone
- Godiva
- Nesquik
- Galaxy
- Twix
- Aptamil
- M&M’s
- Papa John’s
- Seven Up
- Mövenpick
- Kit Kat
Bu markalarla ilgili detaylı bilgiye Boykot.co üzerinden ulaşabilirsiniz.
Boykot olmayan gıda markaları
Boykot listelerinde yer almayan markalar, genel olarak İsrail ile doğrudan ticari ilişkilere girmemiş, kamuoyunda tepki çeken açıklamalarda bulunmamış veya bu tür bağlantıları kamuoyuna yansımamış firmalardır. Boykot edilen gıda markalarına alternatif markalar şunlardır.
- Aroma
- Aytaç
- Beypazarı
- Bifa
- Cafe Crown
- Çaykur
- Didi
- Dimes
- Doğuş
- Eti
- Filiz Makarna
- Fiskobirlik
- Freşa
- Gül Afia
- Golda Makarna
- Halk
- İçim
- Kebir
- Konya Şeker
- Nazo
- Niğde Gazozu
- Pınar
- Sek
- Şölen
- SuperFresh
- Sütaş
- Tamek
- Tat
- Torku
- Tukaş
- Türk Kızılayı
- Uludağ
- Ülker
- Zafer Gazozu
Kaynak: Boykot.co