Avusturya Hava Kuvvetleri, İtalya’dan 12 adet M-346FA hafif taarruz ve eğitim uçağı tedarik etmek üzere resmi adımı attı.
5 Mayıs 2025 tarihinde İtalya Savunma Bakanlığı, Avusturya ile Hükümetler Arası (G2G) bir sözleşmeyi resmileştiren Determinazione a Contrarre (DaC) kararını yayımladı. Anlaşma, İtalya’nın havacılık tedarik ofisi D.A.A.A. aracılığıyla imzalandı.
Teslimatların 2027 yılında başlaması bekleniyor. Söz konusu tedarik, Avusturya’nın “Reconstruction Plan 2032” (Yeniden Yapılanma Planı 2032) kapsamındaki hava gücünü yeniden inşa etme hedefinin önemli bir parçasını oluşturuyor. Anlaşmada iki ek opsiyonel parti daha bulunuyor: Her biri 6 uçaklık bu partilerle toplam sayı 24’e çıkarılabilecek.
Uçaklar, Avusturya’nın bütçesiyle finanse edilecek ve olası KDV yükümlülükleri de yine Avusturya tarafından karşılanacak. Satın alım, Avrupa Birliği’nin kamu alımı kurallarından muaf tutuldu; zira G2G niteliği taşıyor.
Kapsamlı eğitim ve destek paketi
Satın alım paketi sadece uçaklarla sınırlı değil. Anlaşmada 12 adet M-346FA uçağına ek olarak şu unsurlar da yer alıyor:
- 1 adet tam görev simülatörü (FMS)
- 1 adet birim düzeyinde eğitim simülatörü (ULTD)
- 8 adet hafif taarruz görev konfigürasyonu için ekipman seti
- 12 adet kaska monteli nişangah (HMD)
- 12 adet “dost-düşman tanımlama” sorgulayıcı cihaz (IFF)
- 1 adet dört öğrencili bilgisayar tabanlı eğitim seti (CBT)
- 7 adet görev planlama ve analiz sistemi (MPDS)
- 1 adet simülasyon tabanlı eğitim paketi
- Gerçek zamanlı izleme istasyonuna sahip LVC (Live Virtual Constructive) yeteneği
- 1 adet sanal bakım eğitimi platformu
- Link 16 veri bağı ve IRIS-T füzesi entegrasyonu
- EMAR21 sertifikasyonu ve COM/NAV SBAS entegrasyonu
Silah paketi ise oldukça dikkat çekici: 8 adet Nexter 20 mm top podu, 16 adet LAU-32 roket lançeri ve 8 adet SPEAR AECM elektronik karşı tedbir podu bulunuyor. Anlaşma ayrıca pilot ve teknik personel eğitimi ile lojistik destek hizmetlerini de kapsıyor.
İtalya ve Avusturya arasındaki askeri işbirliği geçmişi 2001 yılına dayanıyor. İki ülke, 19 Ekim 2001 tarihinde askeri işbirliği konusunda bir mutabakat imzaladı. 2020’de askeri helikopter havacılığı alanında teknik düzenlemeler yapılırken, 30 Aralık 2024’te Viyana’da ve ertesi gün Roma’da askeri eğitim uçakları konusunda işbirliği niyet mektubu (LOI) imzalandı.
21 Şubat 2025 tarihinde yürürlüğe giren “Uygulama Düzenlemesi”, İtalya’nın Leonardo’dan Avusturya için uçak ve ekipman alımını üstlenmesini ve sürecin idari çerçevesini belirledi.
M-346FA Hafif Taarruz ve Eğitim Uçağı
M-346FA, Leonardo S.p.A. (eski adıyla Alenia Aermacchi) tarafından üretiliyor. Uçak, 1990’larda Aermacchi ve Yakovlev arasında geliştirilen Yak/AEM-130 programından türedi. 2000 yılında ortaklık sona erdikten sonra Aermacchi, M-346’yı bağımsız olarak geliştirerek 2004 yılında ilk uçuşunu gerçekleştirdi.
İlk olarak ileri düzey eğitim uçağı olarak tasarlanan M-346, zamanla çok rollü hafif taarruz platformuna dönüştü. Halen İtalya, İsrail, Singapur, Polonya, Katar, Türkmenistan gibi ülkelerin envanterinde yer alıyor. Avusturya’nın alacağı M-346FA, serinin en gelişmiş ve silahlı versiyonu olarak öne çıkıyor. Grifo-M346 çok işlevli radar, elektronik harp sistemleri ve 3.000 kg’a kadar silah taşıyabilen 7 harici yük istasyonuna sahiptir.
Yeni nesil Block 20 konfigürasyonu, artırılmış gerçeklik destekli kaska monteli nişangah, iki adet geniş alan ekranı (LAD), gelişmiş veri kayıt sistemleri, yapay zekâ destekli eğitim sistemleri gibi kabiliyetlerle donatıldı. Ayrıca LVC mimarisi üzerinden gerçek zamanlı bağlantılarla eğitim ve operasyonel görevlerin eşzamanlı yürütülmesine olanak tanıyor.
İkiz motorlu, iki kişilik jet olan M-346FA; dijital fly-by-wire uçuş kontrol sistemi, üç adet çok işlevli ekran, HUD ve HMD sistemleriyle donatılmış cam kokpite sahip. Gömülü taktik eğitim sistemi (ETTS), radar, silah ve tehdit simülasyonlarını kokpit içinden yürütebiliyor. Bu sistem, yer tabanlı eğitim altyapısıyla (GBTS) entegre şekilde çalışıyor.
Uçağın azami hızı Mach 1.2, servis irtifası 45.000 feet. Honeywell üretimi iki adet F124-GA-200 turbofan motoruyla çalışan M-346FA, art yakıcı kullanmadan transonik hızlara erişebiliyor.
IRIS-T, AIM-9 gibi havadan havaya füzeler; lazer güdümlü bombalar, 20 mm top podları, elektronik harp podları ve keşif kapsülleri taşıyabiliyor. SPEAR AECM gibi gelişmiş karşı tedbir sistemleriyle modern muharebe ortamlarına uyum sağlayabiliyor.
Eurofighter sonrası döneme hazırlık
Avusturya’nın bu alımının, Eurofighter filosunun 2037 yılına kadar hizmetten çekilmesine yönelik hazırlık sürecinin ilk adımı olduğu değerlendiriliyor.
Yeni M-346FA’lar yılda yaklaşık 3.600 uçuş saati sağlayarak hem ileri düzey jet pilotu eğitiminde kullanılacak hem de hafif taarruz, keşif ve gözetleme görevlerinde görev yapacak. Leonardo, uçağın uzun vadeli üretim ve güncelleme sürecini sürdürmeyi planlıyor.
Avusturya böylece eğitim, operasyonel görevler ve gelecekteki çok rollü savaş uçağına geçiş süreci için esnek ve sürdürülebilir bir temel oluşturmayı hedefliyor.
Kaynak: Army Recognition
