NATO’nun doğu kanadında yer alan Avrupa Birliği (AB) üyesi ülkeler, hava sahalarını ihlal eden insansız hava araçlarına (İHA) karşı ortak bir savunma hattı kurmak amacıyla “İHA duvarı” oluşturulması konusunda uzlaştı. Bulgaristan, Estonya, Finlandiya, Letonya, Litvanya, Polonya, Romanya, Macaristan ve Slovakya’nın savunma bakanlarının katılımıyla gerçekleştirilen çevrimiçi toplantıya, bu hafta şüpheli İHA faaliyetleri nedeniyle güvenlik krizi yaşayan AB Dönem Başkanı Danimarka’nın Savunma Bakanı Troels Lund Poulsen de katıldı.
“Rusya, AB’yi ve NATO’yu sınıyor”
Toplantının ardından açıklama yapan AB Komisyonu Savunma ve Uzaydan Sorumlu Üyesi Andrius Kubilius, cephe hattındaki AB ülkelerinin NATO ile yakın eşgüdüm içinde çalışarak Rusya kaynaklı tehditlere karşı ortak yanıt oluşturma kararlılığı gösterdiğini belirtti. Kubilius, “Rusya, AB’yi ve NATO’yu sınıyor. Buna yanıtımız güçlü, birlik içinde ve hızlı olmalı” dedi.
Kubilius ayrıca, Avrupa Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen tarafından duyurulan “Doğu Kanadı Gözetimi” planının tüm Avrupa’nın güvenliği açısından önem taşıdığını vurguladı.
“Somut adımlar konusunda mutabakat sağladık”
Toplantıda tartışmalardan somut adımlara geçilmesi konusunda mutabakat sağlandığını belirten Kubilius, projenin merkezinde yer alan “İHA duvarı” için siyasi, teknik ve mali düzeylerde hızlı adımlar atılması gerektiğini ifade etti. Kubilius, partner ülkeler ve Ukrayna’nın savaş tecrübelerinden yararlanılarak ortak bir anlayışa ulaşıldığını ve projenin tasarımı için çalışmalara başlandığını söyledi.
“Ciddi tehdide radikal karşılık verilmelidir”
Toplantı sonrası açıklama yapan Polonya Savunma Bakanı Wladyslaw Kosiniak-Kamysz ise Rusya’dan gelen tehdidin ciddiyetine dikkat çekerek, buna karşı çok radikal bir yanıt verilmesi gerektiğini belirtti. Kosiniak-Kamysz, Danimarka’da yaşanan şüpheli İHA olaylarının tehdidin sadece doğu kanadıyla sınırlı olmadığını gösterdiğini ve İHA’ların deniz araçlarından da fırlatılabileceğini ifade etti.
Ukrayna savaş tecrübesini paylaştı
AB üyesi 10 ülkenin savunma bakanlarının gerçekleştirdiği toplantının ardından Ukrayna Savunma Bakanı Denis Şmihal ve NATO yetkililerinin katıldığı ayrı bir görüşme düzenlendi. Görüşmede Şmihal, Ukrayna’nın savaş tecrübelerine dair bir sunum gerçekleştirdi.
“İHA duvarı” projesinin 1 Ekim’de Danimarka’nın başkenti Kopenhag’da gerçekleştirilecek gayriresmi AB Konseyi Toplantısı’nda da ele alınması bekleniyor.
Leyen’den daha önce çağrı gelmişti
Finlandiya, Estonya, Litvanya, Letonya ve Polonya daha önce benzer bir proje üzerinde çalışmış ancak Avrupa Komisyonu projeye fon sağlamayı reddetmişti. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen ise bu ayın başlarında Avrupa Parlamentosu’na hitabında, “Baltık’taki dostlarımızın çağrısına kulak verip, bir İHA duvarı inşa etmemiz gerekiyor” demişti.
10 Eylül’de Rusya’ya ait İHA’ların Polonya hava sahasını ihlal etmesi üzerine NATO savaş uçakları bölgeye yönlendirilmiş, AB ülkeleri bu ihlalleri sert bir dille kınamıştı. Aynı hafta Danimarka’da yaşanan şüpheli İHA faaliyetleri ise ülkede güvenlik krizine yol açmış ve havalimanlarının kapatılmasına neden olmuştu.
Kaynak: İHA
