Almanya’nın yeni Başbakanı Friedrich Merz, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın daveti üzerine Türkiye’ye resmi bir ziyaret gerçekleştireceğini açıkladı.
Merz, bu açıklamayı Brüksel’deki NATO Karargâhı’nda NATO Genel Sekreteri Mark Rutte ile yaptığı ortak basın toplantısında duyurdu.
Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın davetine olumlu yanıt veren Merz, “Türkiye, NATO coğrafyasında göz ardı edilemeyecek kadar stratejik bir konuma sahip. Bu nedenle Türkiye ile ortaklığımızı geliştirmek, sadece Almanya değil tüm Avrupa için hayati önemde” dedi.
Merz: Türkiye ile NATO bağlarımızı güçlendirmek önceliğim olacak
Almanya Başbakanı, Türkiye’nin NATO içindeki önemine dikkat çekerek, “Türkiye bizim için sadece bir müttefik değil, aynı zamanda NATO’nun güney kanadında istikrar sağlayan güçlü bir ortak. Türkiye ile NATO içindeki iş birliğini güçlendirmek için elimden geleni yapacağım,” ifadelerini kullandı.
Merz ayrıca, savunma sanayii alanında Türkiye’nin katkılarının kurumsallaştırılması konusunun Rutte ile görüşmelerinde gündeme geldiğini belirtti.
Eurofighter teslimatları masada: Almanya’dan olumlu sinyaller
Türkiye’nin uzun süredir gündeminde tuttuğu Eurofighter Typhoon savaş uçağı alımı konusunda Almanya’dan dikkat çekici bir mesaj geldi.
Başbakan Friedrich Merz, Türkiye’ye yapacağı resmi ziyaret öncesi düzenlenen NATO basın toplantısında Eurofighter teslimatlarına ilişkin soruya verdiği yanıtla sürecin yeniden canlanabileceği sinyalini verdi. “Henüz kesin karar verilmedi” diyen Merz, ancak “Türkiye ile askeri iş birliğini geliştirme konusunda irademizi koruyoruz” ifadelerini kullandı.
Bilindiği gibi Türkiye, 2023 yılı sonunda hava kuvvetlerinin F-16 modernizasyonuna ek olarak 40 adet Eurofighter Typhoon savaş uçağı alımı için İngiltere, Almanya ve İspanya ile temaslara başlamıştı.
İngiltere ve İspanya satışa onay verirken, Almanya Türkiye’nin Suriye’deki askeri varlığını ve insan hakları sicilini gerekçe göstererek tedarik sürecini bloke etmişti. Berlin’in bu tutumu, hem İngiltere-Türkiye ilişkilerinde hem de NATO içi denge tartışmalarında gerilim yaratmıştı.
Almanya’nın blokajı üzerine İngiltere, Türkiye ile savunma sanayii alanında ilişkileri derinleştirmiş; Ankara, Eurofighter görüşmelerini Londra üzerinden yürütmeye başlamıştı. Ancak uçakların dördüncü ortağı olan Almanya’nın izni olmadan nihai teslimat yapılamıyordu.
Bu yüzden Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Kasım 2023’te Berlin’de yaptığı temaslarda Almanya Dışişleri Bakanı Annalena Baerbock’a Eurofighter meselesini doğrudan iletmiş ve Almanya’nın çekincelerini diplomatik yollarla aşmak için yeni mekanizmalar kurulabileceğini vurgulamıştı. Ancak Scholz hükümeti bu konuda somut adım atmaktan kaçınmıştı. 2024 yılında Scholz’un tutumu değişmedi.
Yeni Başbakan Merz’in açıklamaları, Türkiye’nin Eurofighter talebinin yeniden Almanya’da gündeme alınabileceğine işaret ediyor. NATO’nun doğu ve güney kanatlarında artan güvenlik risklerine dikkat çeken Merz, “Türkiye gibi güçlü hava gücüne sahip müttefiklerin desteklenmesi ittifakın çıkarınadır” dedi. Bu açıklama, özellikle Türkiye’nin F-16 süreciyle paralel yürüttüğü alternatif uçak arayışında Eurofighter seçeneğini yeniden öne çıkarıyor.
Türkiye’nin Eurofighter Typhoon alımı, TUSAŞ tarafından geliştirilen Milli Muharip Uçak KAAN’ın seri üretime geçeceği 2030’lara kadar olan geçiş sürecinde ciddi bir kuvvet çarpanı olarak değerlendiriliyor.
Doğu Akdeniz, Ege ve Suriye gibi sıcak bölgelerde hava üstünlüğü sağlamak için ihtiyaç duyulan bu uçaklar, aynı zamanda F-4E Phantom II’lerin emekliye ayrılmasının da telafisi olarak görülüyor.
Friedrich Merz’in başbakanlığa gelmesiyle birlikte Türkiye-Almanya ilişkilerinde yeni bir dönem başlayacağı yönünde beklentiler oluştu. Eurofighter meselesi bu ilişkinin ilk sınavlarından biri olacak gibi görünüyor. Merz’in ziyareti sırasında Eurofighter dosyasının resmi gündeme alınması ve siyasi düzeyde ele alınması bekleniyor.
Bu açıklamalar, sadece Türkiye için değil, Eurofighter konsorsiyumu açısından da stratejik bir pazarın açılması anlamına geliyor.
Almanya Başbakanı Friedrich Merz’e dair
Almanya’da Olaf Scholz liderliğindeki üçlü koalisyonun dağılmasının ardından 23 Şubat 2025’te yapılan erken seçimler sonucunda Hristiyan Demokrat Birlik (CDU) lideri Friedrich Merz, ülkenin 10. başbakanı olarak göreve başladı.
Federal Meclis’te yapılan iki turlu oylamanın ardından başbakan seçilen Merz, ülke tarihinde ikinci turda seçilen ilk başbakan olarak kayıtlara geçti.
SPD, CDU/CSU ve aşırı sağcı AfD’nin oy oranlarının birbirine yakın seyrettiği seçimler sonrası CDU ve SPD, “Büyük Koalisyon” modelini yeniden hayata geçirdi. Merz’in liderliğinde hazırlanan 144 sayfalık koalisyon protokolü, yeni dönemin siyasi rotasını belirledi.
1955 doğumlu Friedrich Merz, daha önce hiçbir bakanlık ya da belediye başkanlığı görevinde bulunmadı. Uzun yıllar CDU’da aktif siyaset yapan Merz, 1989-1994 yıllarında Avrupa Parlamentosu’nda, 1994-2009 arasında ise Federal Meclis’te milletvekilliği yaptı. 2000-2002 arasında CDU/CSU Meclis Grubu Başkanlığı’nı yürüttü. Angela Merkel ile yaşadığı parti içi çekişmeler nedeniyle bir dönem siyasetten uzak kaldı.
2018 ve 2019’da CDU Genel Başkanlığı için aday olan Merz, bu girişimlerinden sonuç alamadı. Ancak 2022’de yapılan parti kongresinde genel başkan seçildi ve 2025 seçimlerinde CDU/CSU’nun başbakan adayı oldu.
Yeni başbakanın öncelikleri: Avrupa’da lider Almanya hedefi
Merz, seçim zaferi sonrası yaptığı konuşmada, Almanya’nın uluslararası ilişkilerde daha belirleyici bir rol üstlenmesi gerektiğini belirtti. “Avrupa’yı güçlendirmeyi öncelik olarak görüyorum. Bu sayede ABD’ye olan bağımlılığımızı azaltabiliriz,” diyen Merz, Almanya’nın yeniden “lider bir orta güç” olmasını hedeflediklerini söyledi.
Yeni başbakanın, dış politikada selefi Olaf Scholz’a kıyasla daha aktif bir tutum izlemesi bekleniyor. Bu kapsamda ilk resmi ziyaretlerini Fransa ve Polonya’ya yapması, ardından ABD Başkanı Donald Trump’la bir araya gelmesi planlanıyor.
İç politikada çetin sınavlar bekleniyor
Merz’in başbakanlık döneminde Almanya’nın karşı karşıya olduğu sorunlar arasında ekonomik durgunluk, enerji maliyetlerinin artması, dijitalleşme eksiklikleri ve mülteci meselesi öne çıkıyor. Ayrıca aşırı sağın yükselişi ve toplumsal barışın korunması da yeni hükümetin kritik sınavları arasında yer alıyor.
RTL ve N-TV için yapılan bir Forsa anketine göre, Alman halkının yalnızca yüzde 32’si Merz’in ülkeyi Olaf Scholz’tan daha iyi yöneteceğine inanıyor. Yüzde 39’luk kesim ise iki liderin arasında belirgin bir fark olmayacağını düşünüyor. Ayrıca halkın yalnızca yüzde 18’i Merz’in, eski Başbakan Angela Merkel’den daha başarılı olacağı görüşünde bulunuyor.
Merkel’in mirasıyla hesaplaşma
Parti içinde Merkel’e karşı muhalif bir figür olarak tanınan Merz’in, başbakanlığı boyunca Merkel dönemi politikalarıyla mesafeli bir çizgi izlemesi bekleniyor.
CDU tabanının muhafazakâr kanadından destek alan Merz, daha sert göç politikaları ve daha güçlü bir Avrupa savunma yapılanması hedefiyle dikkat çekiyor.
Kaynak: AA
