ABD, Nijerya’da IŞİD hedeflerine Tomahawk saldırısı düzenledi

ABD Savunma Bakanlığı (Department of War) tarafından yayımlanan bilgilere göre Amerikan silahlı kuvvetleri, Nijerya’nın kuzeybatısında Sokoto Eyaleti’ndeki IŞİD hedeflerine yönelik Tomahawk füzeleriyle hassas bir saldırı gerçekleştirdi. Operasyonun görüntüleri ve resmi açıklamalar, saldırının denizden fırlatılan seyir füzeleriyle yapıldığını gösteriyor.

ABD tarafından yayınlanan video görüntülerinde, bir ABD Donanması yüzey savaş gemisinden gece saatlerinde dikey olarak bir füze fırlatıldığı görülüyor. Uzmanların teknik analizine göre, bu fırlatmalar Mk 41 Dikey Fırlatma Sistemi (VLS) aracılığıyla yapılmış olup, görsel profil ve plazma izi, Tomahawk kara saldırı seyir füzesine (Tomahawk Land Attack Missile/TLAM) çok benzer.

Resmî açıklamada ABD Africa Command (AFRICOM), operasyonun ABD Başkanı’nın talimatı ve Pentagon’un koordinasyonu ile gerçekleştirildiğini duyururken, Nijerya hükümetiyle operasyon öncesinde koordine edildiğini ifade etti.

Operasyon, Nijerya’daki terörle mücadele çabaları kapsamında yapıldı. Amerika, bölgedeki IŞİD unsurlarının sivillere, özellikle Hristiyan topluluklara yönelik saldırılarını gerekçe göstererek daha önce de Nijerya’ya yönelik askeri adımların sinyalini vermişti. 2025’in Kasım ayında ABD Başkanı Trump, Nijerya’ya yardım kesme ve askeri müdahale uyarısında bulunmuştu.

Gerçekleştirilen saldırı, uluslararası askeri müdahale söyleminin somut bir adımı olarak değerlendiriliyor. Nijerya’nın kuzey bölgeleri uzun süredir İslam Devleti Batı Afrika Vilayeti (ISWAP) ve Boko Haram gibi örgütlerin saldırılarına sahne oluyor. Sokoto Eyaleti de bu örgütlerin önemli faaliyet alanlarından biri olarak biliniyor.

Tomahawk Füzesi ve denizden atış

Tomahawk denizden fırlatılan seyir füzesi, ABD Deniz Kuvvetleri’nin uzun menzilli hassas taarruz kabiliyetinin temel unsurlarından biri. Füze, GPS, atalet navigasyonu ve arazi eşleştirme sistemleriyle hedefe düşük irtifada uçuş yaparak yüksek hassasiyetle ulaşabiliyor.

Menzili 1.600 km’nin üzerinde olan Tomahawk, kara hedeflerine yönelik operasyonlarda yaygın olarak kullanılıyor ve Körfez Savaşı’ndan bu yana ABD savaş tarihinde birçok kez operasyonel olarak görev yaptı.

Tomahawk füzeleri genellikle Arleigh Burke sınıfı muhripler üzerindeki Mk 41 VLS’lerden fırlatılıyor. Arleigh Burke sınıfı muhripler, ABD donanmasının çok amaçlı su üstü savaş gemileri olarak birçok atış kabiliyetiyle donatılmış durumda. Bu gemilerde hava savunma füzeleri, denizaltı savunma harbi maksadıyla kullanılan A/SROC silahları, ESSM kısa menzilli savunma füzeleri ve Tomahawk gibi seyir füzeleri bulunuyor.

Nijerya Hükümeti ile koordinasyon ve saldırının sonuçları

ABD Afrika Komutanlığı bildirisine göre saldırı Nijerya hükümetiyle koordinasyonla yapıldı ve ulusal güvenliğin sürdürülmesi ile terörist unsurların etkisinin azaltılması amaçlandı.

Şu ana dek saldırıda hedeflere isabet edildiği dışındaki somut hasar veya sivil zarar bilgileri açıklanmadı. Nijerya dışişleri veya güvenlik makamları tarafından kamuoyuna yapılan geniş bir değerlendirme henüz paylaşılmadı.

Nijerya makamlarının ABD Savunma Bakanlığı ile görüşmeler yaptığı ve iki ülke arasındaki güvenlik iş birliğinin ele alındığı da biliniyor. Yapılan toplantılar, ABD’nin Nijerya’ya daha fazla askeri destek ve koordinasyon sağlama niyetinin bir göstergesi olarak değerlendirilmişti.

Analistler, bu tür deniz konuşlu Tomahawk saldırılarının ABD’nin Afrika kıyıları ve çevresi üzerinden hızlı, esnek ve personel riski düşük operasyon yapma kabiliyetini yansıttığını belirtiyor.

Daha önce Libya, Somali ve Sahel bölgesi gibi yerlerde ABD operasyonları büyük ölçüde İHA ve uçak bazlı olmakla beraber, denizden yapılan atışlar hava sahası izinlerine veya üs kullanımına bağımlılığı azaltıyor. Böylece siyasi hassasiyetleri azaltarak daha doğrudan bir askeri seçenek sağlıyor.