İsveç Savunma Bakanı Pål Jonson, ülkesinin Ukrayna ile yürüttüğü müzakerelerin, Kiev’in 150 adede kadar Gripen E savaş uçağı satın almasını öngören büyük bir savunma anlaşmasına dönüştüğünü açıkladı.
Jonson, İsveç’in anlaşmayı desteklemek amacıyla askeri yardım bütçesi ve alternatif finansman mekanizmalarını devreye alabileceğini belirtti. Bu olası satış, gerçekleşmesi halinde İsveç tarihinin en büyük uçak siparişi olacak. Anlaşma, Ekim ayında imzalanan uzun vadeli savunma iş birliği anlaşması kapsamında gündeme geldi.
Gripen E uçaklarının Ukrayna Hava Kuvvetleri’ne sağlanması, ülkenin hava savunma kapasitesinde önemli bir artış yaratması bekleniyor.
Henüz toplam maliyet açıklanmadı ancak geçtiğimiz dönemde Tayland’a dört Gripen uçağının 5,3 milyar İsveç kronuna (yaklaşık 563 milyon dolar) satılması, Ukrayna’nın bu ölçekte bir alımı finanse edip edemeyeceği konusunda soru işaretleri doğurdu.
Jonson, Reuters’a yaptığı açıklamada, “Finansman süreci ilerliyor ve Ukraynalı muhataplarımızla yakın çalışıyoruz,” dedi. “Kiev’in savaş sonrası bütçe kapasitesi belirleyici olacak ancak ihracat kredileri, dondurulmuş Rus varlıkları ve Ukrayna yardım çerçevemiz üzerinden alternatif finansman yollarını değerlendiriyoruz.”
İsveç’in, 2026 yılı için 40 milyar İsveç kronu (yaklaşık 3,6 milyar dolar) değerinde bir Ukrayna destek fonu ayırdığı, 2027’de de benzer bir bütçenin planlandığı bildirildi.
Stockholm ayrıca, Ukrayna’nın savaş çabalarına destek veren 16 Avrupa ülkesine anlaşmayı sundu. Jonson, “Gripen sisteminde alt bileşen üreten ülkeler; örneğin İngiliz yapımı parçalar veya General Electric motorları, bu anlaşmayı finanse etmeye ek teşvikler bulabilir” dedi.
İsveç hükümeti, ayrıca AB’nin elindeki 200 milyar avro tutarındaki dondurulmuş Rus varlıklarının Ukrayna’nın savunma tedarikinde kullanılmasını teşvik ediyor.
İsveç Başbakanı Ulf Kristersson, Ekim ayında yaptığı açıklamada anlaşmayı “çok gerçekçi” olarak nitelendirmiş ancak ilk teslimatların başlamasının yaklaşık üç yıl sürebileceğini söylemişti.
Gripen’in üreticisi Saab, artan talebi karşılamak için üretim kapasitesini yükseltebileceğini ve Ukrayna, Kanada ve Brezilya ile üretim iş birliği modellerini değerlendirdiğini açıkladı.
Savunma analistleri, Gripen E’nin beşinci nesil F-35 gibi uçaklara göre daha düşük maliyetli, esnek ve bakım açısından avantajlı bir alternatif sunduğunu belirtiyor.
Kaynak: Defence Industry
