Polonya Savunma Bakanı , Polonya savaş uçaklarının Baltık Denizi üzerinde tehlikeli manevralar gerçekleştiren bir Rus SU-24 uçağını başarıyla engellediğini açıkladı. Cuma günü gazetecilere konuşan Kosiniak-Kamysz, NATO’nun Avrupa’daki müşterek harekât komutanlığının emriyle nöbet görevindeki iki Polonya savaş uçağının Rus uçağını engellemekle görevlendirildiğini belirtti.
Uçakların uluslararası hava sahasında Rus SU-24’ü tespit ettiği, etkili bir şekilde durdurduğu ve daha fazla eylem gerçekleştirmesinin önüne geçtiği bildirildi. Kosiniak-Kamysz, Rus uçağının perşembe akşamı gerçekleştirdiği manevraların “kazara değil, kasıtlı” olduğunu vurguladı.
Bu açıklama, Polonya Başbakanı Donald Tusk’un hafta başında yaptığı, uluslararası yaptırımlardan kaçmak için kullanılan bir Rus “gölge filosu” gemisinin Polonya ile İsveç arasındaki deniz altı enerji kablosu yakınlarında şüpheli manevralar yaptığı yönündeki açıklamaların ardından geldi.

Olayın ardından Polonya donanması, durumu araştırmak üzere ORP Heweliusz adlı hidrografik araştırma gemisini görevlendirdi. Kosiniak-Kamysz, bu gemi tarafından toplanan verilerin, ülkenin ulusal enerji şebekesi operatörü PSE uzmanlarıyla birlikte analiz edileceğini söyledi.
Baltık Denizi’ndeki güvenlik ve NATO’nun rolü
Savunma Bakanı Kosiniak-Kamysz, bu iki olayın Baltık Denizi’nin iletişim, ticaret ve ulaşım hatlarının açık tutulması ve kritik altyapının korunması açısından ne denli önemli olduğunu ortaya koyduğunu belirtti. Rusya’nın düşmanca faaliyetlerine karşı koymanın tüm NATO müttefiklerinin ortak sorumluluğu olduğunu vurguladı.
Ayrıca Polonya’nın, Temmuz ayında Hollanda’nın Lahey kentinde düzenlenecek NATO zirvesinde, NATO’nun “Baltık Nöbeti” (Baltic Sentry) operasyonunu genişletmeyi talep edeceğini duyurdu. Söz konusu misyon, NATO üyesi ülkelerin donanmalarının sabotajlara karşı deniz altı altyapıları korumak üzere bir araya gelmesini amaçlıyor.

Rus gölge filosu nedir?
“Gölge filo” terimi, Rusya’nın Avrupa Birliği yaptırımlarını delmek amacıyla kullandığı, genellikle Afrika ülkelerinin bayraklarını taşıyan yaşlı ve tescili belirsiz ticari gemileri ifade ediyor. Bu gemiler, petrol ve diğer stratejik ürünleri taşıyarak yaptırımlardan kaçmaya çalışıyor.
Resmi olarak tanınmayan bu gemiler sıklıkla otomatik tanımlama sistemlerini (AIS) kapatıyor, güzergahlarını gizliyor ve deniz hukukunu ihlal edebilecek tehlikeli manevralar gerçekleştiriyor. Avrupa ülkeleri, bu gemilerin hem güvenlik hem de enerji altyapısı açısından ciddi risk oluşturduğunu belirtiyor ve izleme faaliyetlerini artırıyor.
Avrupa Birliği başta olmak üzere birçok ülke, bu gemilere karşı yaptırım uygulamakta; bu kapsamda gemilerin sigorta erişimleri kesililiyor, limanlara girişleri engelleniyor ve faaliyetleri daha sıkı denetleniyor.