Osmanlı İmparatorluğu’nun en büyük direnişlerinden biri olan 18 Mart 1915 Çanakkale Zaferi, dünyanın en güçlü donanmalarından birine karşı kazanılmış büyük bir savunma başarısı olarak tarihe geçti. Bu zafer, sadece Osmanlı Devleti için değil, tüm Türk milleti için de bir direniş ve bağımsızlık sembolü oldu. Bugün bu zaferin 110. yıldönümü yurt genelinde minnetle kutlandı.
Çanakkale Savaşı; Tarihe Yön Veren Cephe
I. Dünya Savaşı’nın en kritik cephelerinden biri olan Çanakkale, İtilaf Devletleri’nin Osmanlı topraklarını işgal ederek İstanbul’u ele geçirme planını durduran savunma hattıydı. Çanakkale Boğazı, Osmanlı için hayati bir konumdaydı. Boğaz’ın düşmesi, Osmanlı Devleti’nin çöküşünü hızlandıracak, İtilaf Devletleri’nin Rusya ile doğrudan bağlantı kurmasını sağlayarak savaşın seyrini değiştirecekti.
18 Mart 1915’te başlayan deniz harekâtında, İngiliz ve Fransız donanmaları, Boğaz’ı geçerek Osmanlı başkentine ilerlemeye çalıştı. Ancak Osmanlı ordusunun karadan ve denizden gerçekleştirdiği etkili savunma, işgalcilerin ilerlemesini engelledi. Çanakkale’de Mehmetçik, yetersiz mühimmat ve ağır koşullara rağmen büyük bir fedakarlıkla savaşarak tarihe geçti.
Nusret Mayın Gemisi; Zaferin Kilit Noktası
Zaferin en kritik unsurlarından biri, Nusret Mayın Gemisi’nin stratejik olarak döktüğü mayınlardı. Osmanlı Bahriyesi’ne ait bu küçük ancak etkili gemi, savaşın kaderini değiştiren önemli bir rol oynadı. 7-8 Mart gecesi Nusret Gemisi, Boğaz’ın sularına gizli ve ustaca döşediği 26 mayın ile İtilaf donanmasına büyük kayıplar verdirdi. Bu mayınlar, düşmanın ilerleyişini engelleyen en önemli savunma unsurlarından biri oldu.
18 Mart 1915 günü, İtilaf Devletleri büyük bir saldırı başlattı. İngiliz ve Fransız savaş gemileri, Osmanlı topçu bataryalarının ateşi altında Boğaz’dan geçmeye çalışırken, Nusret’in döşediği mayınlara çarparak ağır kayıplar verdiler. Fransız Bouvet zırhlısı, Osmanlı bataryalarının ateşiyle hasar aldıktan sonra mayınlara çarparak birkaç dakika içinde sulara gömüldü. Ardından İngiliz Irresistible ve Ocean zırhlıları da mayınlara çarparak batarken, Inflexible ve Suffren gibi diğer büyük gemiler de ağır hasar aldı. Bu ani kayıplar, İtilaf Devletleri’ni büyük bir şaşkınlığa uğrattı ve saldırıyı durdurmak zorunda bıraktı.
Nusret Mayın Gemisi’nin başarısı, Çanakkale Zaferi’nin en önemli dönüm noktalarından biri olarak kabul edilir. Eğer bu kritik mayın döşeme operasyonu olmasaydı, İtilaf kuvvetleri Boğaz’ı geçebilir ve Osmanlı’nın başkenti İstanbul’a ulaşabilirdi. Nusret’in döşediği mayınlar, Osmanlı’nın denizdeki en büyük savunma başarısını sağlayarak Çanakkale’nin “geçilmez” olduğunu tüm dünyaya kanıtladı. Bu olay, askeri strateji açısından da büyük bir ders niteliğinde olup, deniz savaşlarında mayınların ne kadar etkili bir silah olabileceğini gösterdi. Bugün Nusret Mayın Gemisi, Türk denizcilik tarihinin en önemli sembollerinden biri olarak anılmakta.
Mehmetçik’in Destanı
Deniz harekâtının başarısızlığa uğramasının ardından, 25 Nisan 1915’te Gelibolu Yarımadası’nda kara harekâtı başlatıldı. Ancak Osmanlı ordusu, Mustafa Kemal Atatürk’ün liderliğinde unutulmaz bir direniş sergiledi. “Ben size taarruzu değil, ölmeyi emrediyorum” sözü, bu savaşın ruhunu özetleyen en önemli ifadelerden biri oldu. Arıburnu, Conkbayırı ve Anafartalar’da Mehmetçik büyük bir azimle savaştı.
Çanakkale’de yaşananlar, tarihin en çetin savaşlarından biri olarak kayıtlara geçti. Askerler, açlık ve susuzluk içinde bile büyük bir irade ile savaşarak düşmana geçit vermedi. Bu savaş sadece silahların değil, cesaretin ve inancın da savaşıydı. Özellikle Seyit Onbaşı’nın 276 kiloluk top mermisini sırtlayarak düşman gemisini batırması, Çanakkale Zaferi’nin simge anlarından biri haline geldi.
Çanakkale Zaferi’nin Değişmeyek Önemi
Çanakkale Zaferi, Osmanlı için askeri bir zafer olmakla birlikte, tüm dünya için de önemli dersler içeren bir savaştı. İngiltere ve Fransa’nın Osmanlı’yı zayıflatma planları sekteye uğradı ve Osmanlı’nın savaşı birkaç yıl daha sürdürebilmesi sağlandı. Mustafa Kemal Atatürk’ün önderlik yeteneği ve askeri dehası bu savaşta öne çıktı ve Kurtuluş Savaşı’na ilham kaynağı oldu.
Bugün, 18 Mart Şehitleri Anma Günü olarak her yıl tüm yurtta büyük bir saygı ve minnetle anılmaktadır. Kahraman şehitlerimiz, vatan topraklarının her bir karışı için canlarını feda etmiş, “Çanakkale Geçilmez” sözünü tarihe altın harflerle yazmıştır.
Bu büyük zaferin 110. yılında, başta Mustafa Kemal Atatürk ve silah arkadaşları olmak üzere tüm kahraman şehitlerimizi rahmet ve minnetle anıyoruz. Ruhları şad olsun.
